Деновиве низ вселената? Blue Origin ги лансираше првите исклучиво женски вселенски туристи

Приватната вселенска компанија на Џеф Безос, Blue Origin, лансираше шест познати жени во вселената. Компанијата го документираше настанот со стрим во живо, воден од спортската коментаторка Шариса Томпсон. Познати личности како Крис Џенер, Орландо Блум и Опра Винфри беа присутни на земјата за да го следат настанот. Самиот Безос ги испрати екипажот до капсулата. Додека ракетата се вивна во небото, аудио во живо од внатрешноста на леталото се пренесуваше на Земјата. Една од патничките се слушна како извикува: „О, божице моја!“

Безос изјави дека задача на неговата генерација е да „изгради пат до вселената, за идните генерации да можат да ја ослободат својата креативност“. Сега, тој го претвори својот вселенски брод во најекстравагантната инфлуенсерска платформа во светот. Составот на екипажот изгледаше како да е склопен со енергијата на колекција кукли American Girl, со седишта доделени на жени со различни заслуги и релевантност. Тука беа поп-ѕвездата Кети Пери, новинарката Гејл Кинг, аерокосмичката инженерка Аиша Боув, феминистичката активистка Аманда Нгуен, филмската продуцентка Керијан Флин и Лорен Санчез – телевизиска новинарка, бизнисменка во авијација, филантроп и авторка на детски книги, свршена за Безос.

Blue Origin го промовираше ова како „прв исклучиво женски лет во вселената“ откако советската космонаутка Валентина Терешкова стана првата жена во вселената со нејзиното соло патување во орбитата на Земјата во 1963 година. Терешкова помина три дена во вселената, орбитираше околу Земјата 48 пати и слета како меѓународна славна личност и феминистичка икона. Летот на Blue Origin се обиде да го реконструира тој историски момент: со земање етаблирани познати личности и активистки и лансирање нив во вселената, тие му дадоа феминистички сјај на Blue Origin и ги направија нивните активности да изгледаат општествено релевантни преку асоцијација.

Blue Origin го претстави летот како обид да ги поттикне девојчињата да продолжат со кариера во STEM (наука, технологија, инженерство и математика) и, како што Санчез изјави во интервју за насловната страница на Elle за патувањето, да ја инспирираат „следната генерација истражувачи“. Но, летот беше рекреативен, а неговите патници не се вселенски професионалци, туку вселенски туристи. Нивната централна мисија беше да искусат бестежинска состојба, да ја видат Земјата одозгора и да го емитуваат во живо. Тие се како специјалисти за носивост со специјалност во маркетинг на приватни ракети. Ако летот нешто докажува, тоа е дека жените сега се слободни да уживаат во најдекадентните плодови на капитализмот заедно со најбогатите мажи во светот.

Иако жените остануваат сериозно недоволно застапени во аерокосмичката област ширум светот, тие редовно ја напуштаат Земјината атмосфера. Повеќе од 100 отидоа во вселената откако Сали Рајд стана првата Американка која го стори тоа во 1983 година. Ако исклучиво женски вселенски лет беше организиран од страна на НАСА, тоа можеби ќе го претставуваше кулминирањето на многу децении сериозна инвестиција во астронаутки. (Во 2019 година, НАСА беше засрамувачки принудена да откаже исклучиво женска вселенска прошетка кога сфати дека нема доволно скафандери кои им одговараат). Исклучиво женскиот лет на Blue Origin значи само дека неколку жени собрале доволно социјален капитал за да бидат пријателки со Лорен Санчез.

Blue Origin е една од неколкуте приватни вселенски компании – меѓу кои Virgin Galactic, Space Adventures и SpaceX – кои сега им нудат на богатите луѓе и нивните пријатели пристап до вселената. Нивната ракета New Shepard е самопилотирана, а шесте жени немаа технички должности на летот. Иако две учеснички имаа одредено аерокосмичко искуство (Боув работеше за НАСА, а Нгуен беше на стажирање таму), Санчез изјави дека ги избрала сите затоа што се „раскажувачи“ кои можат по летот да ги промовираат своите искуства преку новинарство, филм и песна. За Blue Origin, нивната вредност лежи токму во нивниот аматеризам. Кристин Фишер, новинарка и ќерка на астронаутката на НАСА Ана Ли Фишер, која се вклучи во стримот во живо, го нарече составот на екипажот „навистина освежувачки“. Во раните денови на човечките вселенски летови, астронаутите „сите беа бели мажи, воени тест-пилоти, и мораа да го имаат ‘правиот калибар’. Никогаш не смееше да се зборува за нервоза, или за нервозни чувства“, рече Фишер. „Но сега, во 2025 година, тоа е ‘правиот калибар’“.

Санчез се договори со нејзините омилени модни дизајнери да ги изработат скафандерите за мисијата, искористувајќи го тоа како уште една можност за брендирање. Сувенирите од летот што се продаваат на веб-страницата на Blue Origin имаат еден вид „јасифициран“ дизајн на нашивка од шатл. Тој вклучува микрофон со ѕвезда што паѓа, што ја претставува Кинг, огномет што експлодира, што ја претставува Пери, и мува што ја претставува детската книга на Санчез од 2024 година за авантурите на дислексичен инсект. Секоја жена беше охрабрена да ги искористи своите четири минути бестежинска состојба за да практикува различна активност во лет прилагодена на нејзините интереси. Нгуен планираше да ги искористи за да спроведе два многу кратки научни експерименти, од кои едниот поврзан со менструацијата, додека Пери вети дека ќе го „стави газот во астронаут“.

Пораката е дека едно мало девојче може да порасне и да биде што било што ќе посака: научник за ракети или поп-ѕвезда, телевизиска новинарка или свршеница на милијардерка која е овластена да ги следи своите различни амбиции и каприци и покрај огромните трошоци. Во секој случај, таа има шанса да добие бесплатно патување во вселената. Таа може да има сѐ, вклучително и семејство на Земјата. „Знаеш што?“, изјави Санчез за Elle. „И мајките одат во вселената.“ (Фишер, првата мајка во вселената, отиде таму во 1984 година).

Целата работа ме потсетува на советот што Шерил Сандберг им го даде на жените во нејзините мемоари „Lean In“, за искачувањето на корпоративната скала во технолошката индустрија. Кога Ерик Шмит, тогашниот извршен директор на Google, ѝ понудил на Сандберг позиција што не се совпаѓала со нејзините професионални цели, тој ѝ рекол: „Ако ти понудат место на ракета, не прашувај какво место. Само качи се“. Важна е близината до моќта, а не целта на самата мисија.

Додека Blue Origin гласно ги слави жените како потрошувачи на приватни вселенски патувања, ги изоставува искуствата на професионалните астронаутки – вклучувајќи ги и малите детали кои ги хуманизираа нивните летови. Elle сугерираше дека летот на Blue Origin „ќе биде првиот пат некој да оди во вселената со направена коса и шминка“. Како што рече Пери: „Вселената конечно ќе биде гламурозна“. Но, всушност, астронаутките одамна ја носат својата убавина со себе во вселената. Life објави слика на Терешкова кај фризер, објаснувајќи дека се „дотерува за орбитата“. Астронаутката Реа Седон, која првпат полета во вселената во 1985 година, понесе со себе козметика тестирана од НАСА, знаејќи дека ќе биде интензивно фотографирана и дека сликите ќе бидат широко распространети.

Иако испраќањето жени во вселената главно се претставува како проект за инспирирање на други жени, тоа буди и одредени машки фантазии. Life ја опиша мисијата на Терешкова вака: „Синоока русокоса со нова фризура глуми во руски вселенски спектакл“. Сенаторот Кенет Китинг од Њујорк рече дека таа „ја носи романтиката на ново ниво“. Роберт Воас, кој служеше како офицер за обука на астронаути во НАСА во 1960-тите, го рече ова: „Мислам дека сите со нетрпение го очекуваме времето кога жените ќе бидат дел од нашиот вселенски тим, зашто кога тоа време ќе пристигне, тоа ќе значи дека човекот навистина ќе нашол дом во вселената – зашто жената е персонификација на домот“.

Визијата на Blue Origin е дека „милиони луѓе ќе живеат и ќе работат во вселената со една единствена цел: да ја обноват и одржат Земјата, нашето сино потекло“. Овој вселенски лет се чувствува како тренинг мисија за милијардерската фантазија за бегство од тлеечката кора на Земјата. За да се оствари тој сон, жените ќе треба да се качат. Клиентелата на приватната аерокосмичка индустрија, главно машка, можеби нема вечно да сака да се дружи на Марс. Тие ќе посакуваат мајки да одат во вселената со нив, а и свршеници.