Битка за последните корени на Ван Гог: Спор во Овер-сур-Оаз го засенува уметничкото наследство
- Ана Чушкова / Ana Cuskova
- Apr 16
- 3 min read
Updated: Apr 17

Овер-сур-Оаз, село во близина на Париз е познато идилично место за уметниците, а е исто така местото каде Винсент ван Гог ги поминал своите последни денови. Со години, ова место привлекува туристи кои сакаат да ги следат последните чекори на измачениот сликар. Но, откако уметничките експерти го идентификуваа неговото последно дело пред да си го одземе животот, во гратчето настана раздор.
Со децении се водеше дебата за тоа која е последната слика на Ван Гог, бидејќи тој не ги датирал своите дела. Сепак, во 2020 година, експертите заклучија дека сликата „Корени од дрвја“ (Tree Roots), која прикажува испреплетени корени од дрвја што излегуваат од рид во Овер, била насликана на денот кога тој починал. Ова откритие можеби реши еден спор, но веднаш поттикна друг – помеѓу општината и сопствениците на имотот каде што растат корените.
Главниот корен прикажан на сликата – од дрво црн багрем, наречен „слонот“ од ентузијастите – се наоѓа веднаш до јавен пат. По откривањето на неговата историска вредност, општината прогласи дел од приватниот имот во близина на патот за јавен домен, тврдејќи дека тоа е неопходно за одржување. Жан-Франсоа и Елен Серлинже, сопствениците на имотот, се спротивставија на оваа одлука, а апелациониот суд неодамна пресуди дека нема основа за тврдењето на општината.
Сепак, градоначалничката на Овер, Изабел Мезиер, вети дека ќе продолжи да се бори и сè уште може да поднесе жалба до повисок суд. По одлуката, таа инсистираше дека локалитетот треба да им припаѓа на граѓаните, а не на приватни сопственици. „Корените им припаѓаат на Оверсоа!“ напиша таа на социјалните мрежи, алудирајќи на жителите на регионот.

Континуираната борба околу корените на Ван Гог фрли сенка врз она што обично е празнична сезона во Овер, градче со 7.000 жители каде уметничкиот туризам е голем бизнис што заживува напролет. Фактот што селото било инспирација и за други значајни сликари како Пјер Огист Реноар, Пол Сезан и Камиј Писаро, само ја зголемува неговата привлечност. Популарноста е толкава што француските транспортни власти воведоа сезонска линија од Париз, наречена „Воз на импресионистите“, а луѓето доаѓаат оддалеку за да го видат она што локалниот туристички одбор го нарекува „музејот на отворено во кој Овер се претвори со текот на времето“.
Сопствениците на имотот велат дека конфликтот го загрозува историскиот локалитет, бидејќи градоначалничката ги спречува нив и експертите соодветно да ги заштитат корените откако беше утврдено нивното значење. Во телефонско интервју, г-дин Серлинже ја обвини општината дека го користи административниот случај како изговор за „обид за преземање на културно значаен локалитет“ и истовремено ги загрозува корените со „опструирање на поставувањето на трајна заштитна структура“.

Познатата слика на Ван Гог што ги прикажува заплетканите корени ја покажува „борбата на животот и борбата со смртта“, изјави во 2020 година Вутер ван дер Вен, истражувачот во Франција кој ги идентификуваше корените. Сепак, сликата е светла и жива, создадена на крајот од продуктивниот период во проблематичното постоење на Ван Гог – откако го отсекол увото и поминал време во азил. Селото го слави холандскиот сликар чие дело било отфрлено за време на неговиот живот, а прифатено по неговата смрт. Ван Гог е главна атракција, вклучително и за семејството Серлинже.
Двојката се преселила во Овер во 1996 година бидејќи г-ѓа Серлинже, која е уметник, сакала да живее таму каде што работел Ван Гог. Во 2013 година, тие купиле мала дополнителна парцела земја во близина на нивната куќа, поврзана со нивниот двор, проширувајќи ја својата територија. Дури години подоцна се покажа дека корените на тој нов имот се важен дел од историјата на уметноста.
Сега, корените имаат своја веб-страница и непрофитна организација, управувана од Серлинжеви, кои велат дека сакаат да го заштитат местото за јавноста да може да ужива во него. Тие соработуваат со Фондацијата Ван Гог Европа, која ги обединува клучните локации и музеи поврзани со сликарот под раководство на Музејот Ван Гог во Амстердам. Минатата година, Серлинжеви почнаа да го отвораат својот двор за посетители за тури.

Г-дин Серлинже инсистира дека двојката немала намера да го претвори својот двор во дестинација и не профитирала од турите. Тој истакна дека главниот корен е претежно видлив за јавноста од патот, иако општината таму поставила знак висок 3 метри кој го истакнува откритието, но делумно го попречува погледот и „го нагрдува предниот дел на локалитетот“.
Ентузијазмот на уметничките експерти и академици кои ги посетувале низ годините ги убедил сопружниците да го отворат својот имот за јавноста, рече тој. Сега наплаќаат околу 9 долари за 30-минутна „прошетка низ пејзажот на последната слика на Ван Гог“, додаде тој, а средствата се наменети за трошоците за зачувување.
Commenti