„Вечерва има нова ѕвезда на небото“, вели Том Криг во салонот на пабот на Фили Рајан во Ненаг, Co Tipperary. Тој стои во центарот на просторијата и пее неколку стихови од The Broad Majestic Shannon.
The last time I saw you was down at the Greeks,
There was whiskey on Sunday and tears on our cheeks
Пеењето на The Pogues класиката е речиси секогаш случајна во приказната. Том зборува за генијот на Шејн Мекгован. „Неверојатна песна“, вели тој. „За 500 години, илјада години, кога сите ќе туркаме печурки нагоре, ќе . . . "
Застанува на средина на реченицата, зема длабок здив, се собира и продолжува. „Му реков: „Шејн“, реков, „таа песна ми е толку позната“.
На многу начини, и многу години, пабот Ненаг беше епицентарот на животот на Мекгован. Неговата мајка Тереза дошла од Карни, околу 15 километри северно од Ненаг, а во 1980-тите таа и нејзиниот сопруг Морис се преселиле во Тип од Лондон - во Силвермајн, околу 10 километри јужно од Ненаг. Шејн помина голем дел од својот живот во северен Тип, и на крајот се пресели во старата семејна куќа во Карни Комонс во 2000 година.
„Ќе останам овде до крајот на мојот живот“, рече тој тогаш. „Ова отсекогаш бил мојот дом. Колку и да талкам, тука припаѓам. Многу ретко сум овде сам повеќе од ден или два, бидејќи имам роднини и пријатели кои живеат во близина, што ги познавам цел живот“.
You sang me a song that was pure as the breeze,
On a road leading up Glenaveigh
Ти ми пееше песна чиста како ветре,
На патот што води до Гленави
Писателот, пејачот и музичарот понекогаш се среќаваше со своето семејство во барот и ресторанот Whisky Still во Дроминеер, на брегот на Лаф Дерг, каде што живее неговата сестра Сиобан.
„Нешто што најмногу го влечеше Шејн во областа беа корените“, вели Џо Рајан (нема врска со Фили), сопственик на Виски Стил. „Сите соседи и сите тетки и чичковци на времето во Карни. Тоа беа неговите луѓе. Тој навистина се чувствуваше како дома во таа обична, секојдневна поставеност, без преправање и пози. Тоа беше огромна работа“.
Во последниве месеци, Том и Фили Рајан - сопственикот на барот -беа нон стоп горе-доле на патот до Даблин за да го гледаат Шејн. Беше тешко да се гледа постпепеното но сигурно пропаѓање на пријател. Тие се многу желни да зборуваат за сите излети што ги поминале заедно во посреќни времиња.
„Еднаш отидов во Белфаст за да ги видам White Stripes“, вели Фили. „Шон Феј (Човек од Пјукејн кој голем дел од својот живот го помина работејќи како возач на кочија во Њујоршкиот Централ парк), БиПи Фалон (музичарот и автор) и Шејн“.
„Се изгубив во Белфаст и имав малку трема - на автомобилот имав налепница за навивачите на Тип, а Шејн беше на задното седиште. Па, велам „ќе го прашаме овој старец што оди по патот“. Застанав покрај него. Тој погледна внатре и воскликна: „Шејн Мекгован, како си!?“
Шејн погледна во него и рече: „Урагане, влези со нас“. Алекс Хигинс рече дека нема пари, но Шејн рече да не се грижи за тоа. Отидовме - Шејн Мекгован, Алекс Хигинс и БиПи Фалон на задното седиште од автомобилот за да ги гледаме White Stripes. Легендарно“.
Седев некое време на крстот кај Фино,
Каде се среќаваат младите љубовници кога цвеќињата расцветуваат.
„Шејн имаше многу познаници, но само неколку пријатели“, вели Џо. „Знаевме кој е кој. Тој го сакаше овој крај“.
Славна личност со проблем со пиење и дрога е ѕвезда-водилка за некои луѓе. „Ситуацијата на Шејн секогаш го привлекуваше тој елемент“, продолжува Џо. „Тешко е да се сортира плевата од пченицата кога е вклучен пијалокот и сето останато. Тешко е.“
„Тие се сакаа еден со друг“, додава тој, покажувајќи кон Том, пред да додаде, смеејќи се: „Би рекол дека понекогаш го полудуваше Шејн“.
Том сè уште го држи главниот збор во центарот на собата. „Шејн еднаш дојде и седна и јас му велам: „Добро ли си“? И тој рече: „Том, исклучи го телевизорот“. Го прашав дали сака да спие. „Не“, рече тој, „само сакам да го слушам разговорот меѓу тебе и мене. Сакам да ти кажам нешто. Никогаш не сум се чувствувал повеќе како да сум дома во целиот мој живот“.
Heard the men coming home from the fair at Shinrone,
Their hearts in Tipperary wherever they go
The Broad Majestic Shannon никогаш не е далеку од муабетите. „Разговарав со еден човек денес кој рече дека неодамна бил замолен да пее песна на Типерари“, вели Фили. „Тој рече дека нема да ја пее Sliabh na mBan. Тој ја отпеа The Broad Majestic Shannon. Ја доловува неговата љубов кон Тип“.
„Го прочитав на олтарот за Деирдре“, вели Џо, мислејќи на погребот на неговата сестра минатата година.
Take my hand and dry your tears, babe,
Take my hand, forget your fears, babe
Фили Рајан самиот престана да го води пабот пред повеќе од една деценија. „Неделата кога ја изнајмив, Nips (претходникот на The Pogues) се реформираа за една ноќ и свиреа овде во барот. На Шејн тоа му се допадна“.
Фили сè уште ја води погребната куќа преку патот, и така неговата улога, често да се грижи за Шејн, сè уште не е завршена. „За роденденот на Викторија, бевме на некој настан во Монкстаун. Ме повика настрана. Тој беше во инвалидска количка во таа фаза, не беше добро. Направивме муабет и тој ми кажа што сака“.
Канадскиот ТВ водител Џорџ Струмбулопулос еднаш го интервјуираше Мекгован во пабот Ненаг.
„Тој го праша Шејн зошто му се допаѓа овој паб“, вели Том. „Па“, рече Шејн, „пабот е тука, покрај нас е цвеќарницата, а од другата страна на улицата се гробари - значи, вие сте на растојание таман за пешачење или - за да те носат“.
There’s no pain, there’s no more sorrow,
They’re all gone, gone in the years, babe
Нема болка, нема повеќе тага,
Никого нема, ги снема во годините, душо