Лувр во шок – историски накити украдени за само седум минути

Лувр затворен по дрзок дневен грабеж: украдени „непроценливи“ кралски накити

Драматично утро во музејот на сите музеи

Во неделата, 19 октомври 2025 година, Париз се разбуди со вест што одекна низ целиот културен свет: во музејот Лувр се случи еден од најхрабрите дневни грабежи во поновата историја. Група крадци украле осум предмети од Галеријата на Аполон, дел од националната збирка на францускиот кралски накит.

Според Министерството за внатрешни работи на Франција, крадците влегле во музејот околу 9:30 наутро, само половина час по отворањето. „Се движеа смирено, не напаѓаа никого, за неколку минути ги скршија витрините, ги собраа предметите и исчезнаа. Сè беше професионално изведено,“ изјави министерката за култура Рашида Дати за TF1.

Полицијата смета дека групата користела механичка платформа – таканаречен basket lift – за да се искачи до вториот кат од југоисточната фасада. Преку прозорецот на галеријата Аполон влегле во просторијата каде што се изложени скапоцености кои датираат од XVIII и XIX век.

Во акцијата учествувале најмалку четири лица. Петмина чувари биле присутни во просторот, но нападот бил толку брз и координиран што не успеале да реагираат. Крадците поминале само седум минути внатре, а потоа побегнале со два моторцикла кои ги чекале пред музејот, открива Ројтер.

Меѓу осумте украдени предмети се наоѓаат дела од француското кралско наследство со непроценлива вредност.

📿 Сет на кралица Мари-Амели и кралица Ортанс (Hortense de Beauharnais) — вклучува сафирна и дијамантска тиара, огрлица и обетки, изработени од париски златари на почетокот на XIX век.

💎 Сет со смарагди и дијаманти, подарок од Наполеон Бонапарта на неговата сопруга Мари-Луиза од Австрија по нивната венчавка во 1810 година.

👑 Тиара со бисери и дијаманти на царицата Eugénie, сопруга на Наполеон III, која била меѓу највредните парчиња во колекцијата.

💠 Голем дијамантски брош во облик на панделка, исто така дел од сетот на Ежени.

Еден од познатите симболи на Лувр – круната на царицата Ежени со вградени дијаманти – е меѓу ретките пронајдени предмети. Таа била пронајдена фрлена во близина на музејот, што на истражителите им сугерира дека крадците дел од пленот го оставиле во брзањето.

„Овие предмети не се само накит – тие се дел од историјата на Франција,“ соопшти портпаролот на Лувр. „Нивната културна и историска вредност е поголема од која било пазарна цена.“

Француската полиција ја вклучи специјалната единица за уметнички кражби (OCBC), која претходно работела на враќање на дела од Пикасо и Моне. Експертите предупредуваат дека првите 48 часа се клучни: ако предметите не бидат лоцирани во тој период, голема е веројатноста да бидат растопени, препродадени или сокриени во приватни колекции.

Ова не е првпат најпознатиот музеј на светот да стане сцена на криминална приказна. Во 1911 година, вработен во музејот ја украл „Мона Лиза“ – дело кое било пронајдено дури по две години. Во 1998 година, од една од салите била украдена слика на Жан-Батист-Камил Коро која никогаш не е вратена.

Новата кражба повторно го поставува прашањето: колку е навистина безбеден музејот кој секојдневно го посетуваат околу 30.000 луѓе?

Лувр веќе извесно време се соочува со преголема посетеност и недостиг на кадар. Во јуни годинава, дел од вработените штрајкуваа, барајќи подобри услови и поголема безбедност.

Францускиот претседател Емануел Макрон во јули најави децениумски проект за целосна обнова на музејот, вклучувајќи и нов систем на безбедносен надзор и периметарска заштита.

По вчерашниот грабеж, Министерството за култура соопшти дека ќе се забрзаат сите безбедносни инвестиции, а музејот ќе остане затворен на неодредено време додека трае истрагата.

Француските медиуми го опишуваат грабежот како „удар врз националната гордост“. За многумина, накитот на кралиците и цариците не е само збирка луксузни предмети – туку симбол на историјата, моќта и уметничката изведба на една епоха.

„Да се изгуби ваков предмет е како да изгубиш страница од колективната меморија,“ напиша Le Monde во својата уредничка колумна.

Што следува

• Истрагата продолжува, со учество на специјални единици за културно наследство и меѓународна координација преку Интерпол.

• Музејот ќе биде делумно отворен за јавноста најрано по неколку недели, со ограничен пристап.

• Француската влада најави дека ќе ја зголеми безбедносната обука за сите вработени во националните музеи.

Кражбата на накитот од галеријата на Аполон се случува во време кога Европа дебатира за враќање на колонијални артефакти и редефинирање на музејската етика. Парадоксално, токму симболот на француската слава стана жртва на сопствената уметничка привлечност , но и на современите безбедносни пропусти.

Извори:

Reuters · AP News · The Guardian · Le Monde · Time · People