Проектот „Јазикот коски нема но коски крши“ на Ивана Самандова: Оживување на културното наследство преку уметност

Во склоп на проектот, на објектот на Националната Установа Центар за Култура (НУЦК) „Марко Цепенков“ во Прилеп, исто така во соработка со ФРУ, се појавува еден значаен проект кој го претвора историското богатство во забележителна визуелна изложба.

Во рамките на годишниот конкурс „Цртај на македонски јазик“, поддржан од Министерството за култура на Република С. Македонија, проектот насловен „Јазикот коски нема, но коски крши“ на визуелната уметница Ивана Самандова беше еден од избраните идеи кои требаше да го олеснат одот на патеката која води кон соединувањето на минатото со сегашноста.

Jас сум ти како питач што одам

од куќа до куќа и бележам што ќе слушнам,

да остане вечно, да не се заборави.

- Марко Цепенков

На објектот на Националната Установа Центар за Култура „Марко Цепенков“ во Прилеп, Самандова во соработка со уметниците Методи Исков и Александар Џинго, го реализираше овој мурал кој ја слави личноста и делото на Марко Цепенков. Цепенков, како једен од најзначајните фигури во македонската историја и култура, заслужува вакво признание. Неговиот придонес кон собирањето и чувањето на македонскиот народен дух преку умотворби е безграничен, а личните записи на Цепенков сè уште одекнуваат со актуелност во современата македонска општественост.

Една од главните идеи за овој мурал е создавањето „искра“ и љубопитност кон истражувањето и врската меѓу современиот свет и историското културно наследство. Избегнувањето на централизираноста на културата и уметноста во само еден град како и остварувањето на соработката помеѓу Центарот за Култура и локалните уметници, е стремеж кон визуелно осовремување и освежување на објектот, создавајќи ликовна композиција која корелира со предизвикот и играта на архитектурата.

Цитатот „Правината се танчи, ама не се кинит“ (Правдината се тенчи, но не се кине) е личен цитат од Марко Цепенков преку кој може да се интерпретираат неколку перспективи како истрајноста, флексибилноста и настојувањето во потрагата на правдината во општествените пошироки аспекти. Овој концепт на правдина укажува дека и во мигови кога таа умее да биде истенчена, никогаш не може да биде комплетно уништена.

Фундаменталните принципи на правдината се издржливи, а нејзината флексибилност е таа која умее да се прилагоди во разновини контексти кадешто се наоѓаат решенија за комплексни ситуации од страна на бројни ентитети кои застануваат на страната на она што е исправно.

Во март, организацијата Факултет за работи што не се учат - ФРУ, заедно со уметниците Ивана Самандова, Ана Трајковска и Доротеј Нешовски покренаа акција за обновување на фасада на зграда во центарот на Скопје, изработувајќи мурал посветен на потребата од солидарност. -ФРУ

Оваа иновативна уметничка иницијатива не само што ги истакнува уметничките и културни достигнувања на Марко Цепенков и неговата неизмерна важност за македонската култура, туку исто така ја осветлува потребата од соработка и колективен труд во зачувувањето на културното наследство. Во март, во соработка со организацијата Факултет за работи што не се учат - ФРУ, Самандова и екипата заедно со други уметници покренаа акција за обновување на фасадата на зграда во центарот на Скопје, понатаму продолжувајќи со нивната мисија да ја оживеат минатата мудрост и убавина преку современа перспектива.

Проектот на Ивана Самандова не е само уметничко дело; тоа е потсетник дека иако јазикот може да нема коски, неговата сила да крши и гради прагови на разбирање помеѓу различните поколенија, е навистина непроценлива. Macedonia не само што доби уште една освежена страница во својата урбана книга на уметности, туку и потсетник на важноста на зборовите и традициите кои нè прават тоа што сме денес.

Во март, отворањето на фестивалот беше означено со серија мурали, дело на тројцата млади уметници Ивана Самандова, Ана Трајковска и Доротеј Нешовски, кои го репрезентираа духот на солидарност и заедништво. Првиот мурал, кој ужива во престижната локација наспроти студентскиот дом „Кузман Јосифовски Питу“ во Скопје, оживува брилијантен простор кој долго време бил занемарен.