Amy Sherald ја повлекува својата изложба од Националната галерија на портрети на Смитсонијан поради страв од цензура
- Ана Чушкова / Ana Cuskova
- Jul 24
- 2 min read

Во сенка на политичкиот притисок врз Смитсонијан, славната уметничка Ејми Шералд ја откажа својата претстојна самостојна изложба „American Sublime“ во Националната галерија на портрети. Одлуката доаѓа откако, според нејзиното тврдење, од музејот ѝ било соопштено дека може да биде повлечена нејзината слика „Trans Forming Liberty“, дело што презентира транс жена како нова Статуата на слободата за да се избегне разгорување на незадоволство кај тогашниот претседател Доналд Трамп.

Изложбата „American Sublime“, која требаше да биде првата на Црн современ уметник во Националната галерија на портрети, требаше да отвори на 19 септември и да прикаже околу 50 дела на Шералд, меѓу кои и нејзиниот прочуен портрет на поранешната прва дама Мишел Обама. Уметницата вели дека влегла во проектот во „добра верба“, убедена дека музејот, како дел од Смитсонијан, ја дели нејзината заложба да прикаже „целосна, сложена слика на американскиот живот“. По неколку внатрешни разговори за можното повлекување на „Trans Forming Liberty“, таа реши да се повлече целосно.
Шералд ја опиша атмосферата на нелиберална страв меѓу персоналот на музејот, која, според неа, била влијание на поширокиот „политички климатик“ насочен против трансродните лица. Таа напиша дека ѝ била предложена алтернатива: наместо сликата, да се прикаже видео во кое луѓе реагираат на неа и дискутираат за транс-прашањата. Уметницата го одбила тој предлог, потенцирајќи дека видеото би отворало дебата за вредноста на транс-видливоста, што таа не сакала да влезе во наративот „American Sublime“.

Одговорот на Смитсонијан, иако не го негираше описот на Шералд, беше воздржан. Оттаму велат дека ја почитуваат нејзината одлука и ја ценат нејзината уметничка посветеност, но жалат што публиката нема да може да ја види изложбата. Институцијата, пак, изрази надеж дека ќе продолжи да инспирира и предизвикува преку уметноста, и дека нејзината независна авторитетна улога останува недопрена.
Конфронтацијата се одвива во време кога Смитсонијан е под посебен надзор на администрацијата на Трамп. Во март, претседателот објави извршна наредба во која тврди дека музејот прераснува во „расецентрична идеологија“ и го обвини за „пренапишување на историјата“. Во мај, тој на социјалните мрежи најави разрешување на директорката на Националната галерија, Ким Саџет, поради наводна „партизанска“ поддршка на практиките за вклучување и различност (D.E.I.). Иако нејзината оставка следуваше подоцна, Смитсонијан подсети дека директорите на музеите мора да ги прегледаат своите програми за евентуална „пристрастност“.

Случувањата околу Ејми Шералд ја истакнуваат тензијата меѓу уметничката слобода и политичката интервенција. Нејзината изјави гласно предупредуваат дека „кога видливоста се поткопува, се менува и самото дело, и неговата порака“. Во време кога трансродните права се предмет на жестоки законски битки ширум САД, Шералд останува непоколеблива дека „тишината не е опција“.
Со повлекувањето на „American Sublime“, Шералд не само што го потврди своето уметничко и активистичко залагање, туку и испрати јасна порака: креативните институции не смеат да бидат инструмент на политичка страв или цензура, особено кога се работи за најранливите и најисклучените групи во општеството.
Comments