Британски музеи враќаат враќаат мал дел од украденото злато во Гана

Ашанти аристократите во посета на Бакингемската палата 2023

Кралската регалија на народот Ашанти конечно се враќа дома 150 години откако британската војска првпат  започна со напади западноафриканското кралство.

Британскиот музеј и музејот Викторија и Алберт потпишаа тригодишни договори за заем за привремено враќање на повеќе од 30 културно и духовно значајни предмети за кои рекоа дека се „неизбришливо поврзани со британската колонијална историја“.

Мечот Мпопонсуо кој традиционално го користеле кралевите на Ашанти за да положат заклетва за време на нивното устоличување е меѓу предметите што се враќаат во денешна Гана.

Договорот дојде неколку часа откако Британскиот музеј ги откри деталите за потеклото на 239-те предмети од Ашанти во неговата колекција и потврди дека поранешниот крал на Ашанти издал формално барање за реституција против музејот во 1970-тите.

Мечот бил меѓу десетиците предмети што музејот ги купил од британските колонијални администратори во 1900 година, товар кој вклучувал предмети земени од кралската палата во Кумаси во 1896 година и други регалии „извлечени од британската влада“ како обесштетување.

Нејзиниот заем на Музејот на палатата Манхија во Кумаси, Гана, вклучува мал украс од златна лаута подарен на британски дипломат кога односите биле добри во 1817 година, како и златни и сребрени регалии кои припаѓаат на двајца Ашанти кралеви чија палата била нападната.

Седумнаесет од артефактите на В&A кои привремено се враќаат, вклучуваат парчиња кралски регалии земени за време на рацијата во кралската палата во 1874 година што ги откупиле на аукција истата година, како и златно луле на мирот и златни значки кои се користеле во церемонии за перење души..

Вчера беше речено дека „од стотиците златни предмети ограбени од Палатата во 1874 година имаше посебно избрани парчиња кои беа примери на брилијантните техники на изработка на накит, што со векови ги практикуваа кралските златари Ашанти и ги изложи во референтна книга за британските уметници. и дизајнери кои бараат инспирација за нови изработки“.

Во текот на втората половина на 19 век, кралството Ашанти било во постојан судир со британските сили, кои соочени со притисокот од Франција и Германија се обидувале да ја прошират својата контрола врз регионот.

Кралството претходно беше близок партнер во трансатлантската трговија со робови.

Колонијалните сили редовно ја напаѓаа кралската палата и пратија неколку запамти поглавари во егзил на Сејшелите, при што регионот стана дел од колонијата на британскиот Голд Коуст во 1902 година. 

Британскиот музеј во средата соопшти дека ја стекнал својата колекција Ашанти од 1887 до 1982 година - осум години по добивање на „единственото официјално барање“ што го добиле за нивното враќање.

Во средата рекоа дека во 1974 година покојниот Ашантихени Опоку Вер II побарал „враќање на регалиите и другите предмети отстранети од британските сили во 1874, 1896 и 1900 година“.

Британската влада одговори дека управителите на музејот рекле „за нив ќе биде законски невозможно да вратат какви било предмети“.

Во 2010 година, сегашниот Ашантихени Отумфуо Осеи Туту II, кој се едуцираше во Лондон пред да биде устоличен во 1999 година, повторно „го покрена прашањето за враќање на златните регалии“, соопшти музејот.

Тој се сретна со поранешниот директор на музејотХартвиг ​​Фишер минатата пролет.

Тристрам Хант, директорот на В&A, рече: „150 години по нападот на Кумаси и ограбувањето на дворските регалии, В&A е горда што соработува со музејот на палатата Манхија за да ја прикаже оваа важна колекција на златни дела од Ашанти“.

Тој рече дека музејот е посветен на „споделување на [своите] колекции од колонијалното минато“.

Лисан Болтон, куратор за Африка, Океанија и Америка во Британскиот музеј, рече дека е „привилегирана што изградивме долгогодишно културно партнерство со Музејот на палатата Манхија... овој однос е од големо значење за нас“. 

Двете институции беа фрустрирани од конзервативната влада во обидите да ја преземат контролата над предметите во нивните збирки, од кои многу беа запленети за време на колонијалната ера и сега се предмет на барања за реституција.

Владата одби да ги прекрои законите кои ги спречуваат двете организации да ги вратат огромното мнозинство од предметите во нивните збирки.

Британскиот напад врз главниот град нa Ашанти, Кумаси, беше прикажан во оваа илустрација од 19 век

Британскиот музеј е спречен во обидите да му позајми дел од неговите мермери од Партенон на Музејот на Акропол во Атина, додека Хант се пожали дека управителите на музејот се „инфантилизирани“ затоа што се толку „скриени“ со законодавството кое датира од 1963 и 1983 година.

извор: The Times of London