Резултати од пребарување

Силвио Берлускони почина на 86 годишна возраст, една недела откако бил хоспитализиран. Поларизирачка фигура која беше надарен оратор, па и шоумен, но сепак склон кон гафови, со текот на времето неговата политичка порака ја изгуби потентноста и врската со јавноста ослабна. Во видеото Вајс вестите го посетија Берлускони дома каде што тој отворено се восхитуваше на Путин (со кој чува заеднички фотографии на работната маса) и Трамп.

Извадок од текст на Џил Лепор, професорка по историја на Харвард; На 4-ти ноември, 1963-та, Битлси свиреа во „Театарот на Принцот од Велс“ во Лондон, темпераментни, исцрпени и пркосни. „За нашата последна песна, би сакале да ве замолиме да ни помогнете“ - се обрати Џон Ленон на публиката. „Дали може луѓето кои се во поевтините седишта да ракоплескаат? А вие останатите, ѕвецкајте со вашиот накит.“ Две седмици подоцна бендот настапи по прв пат на американска телевизија: на ЕнБиСи “Huntley-Brinkley Report.” (Репортажа на Хантли-Брикли). „Најпопуларната музичка група во Велика Британија во моментов се Битлси“ - рече новинарот Едвин Нуман. „Не станува збор за колекција на инсекти туку е квартет од млади мажи со „тенџере“ фризури.“ Четири денови подоцна “CBS Morning News with Mike Wallace” (СиБиЕс Утрински вести со Мајк Валас) емитуваше репортажа направена од лондонскиот коренсподент Александар Кендрик. „Социолозите велат дека Битлсите имаат подлабоко значење. Некои велат дека се автентичниот глас на пролетеријатот.“ - сите бараа подлабоко значење. На самите Битлси им беше тешко сериозно да ја сфаќаат оваа потрага. -„Што мислите зошто успеавте?“ - го праша Кендрик Пол Макартни. -„Ах, не знам“ - одговори тој. „Фризурите?“ Репортажата на Кендрик требаше да се емитува уште еднаш истата вечер на “CBS Evening News with Walter Cronkite.” (СиБиЕс Вечерни вести со Волтер Кронкајт) Репризата беше откажана. Набљудувачите сакаат да кажат дека шеесетите години почнаа во 1964-тата, а таа година почна попладнето на 22-ри ноември 1963-тата кога Кронкајт се појави со ударна вест во емисијата „As the World Turns“ (Како што светот се движи) „Во Далас, Тексас, беа испукани три истрели кон поворката на претседателот Кенеди.“- кажа Кронкајт, неговиот глас бил мрачен и итен. „ Доколку можете да зумирате со камерата, можеме да ја погледнеме оваа слика одблизу“, му рече тој на камерманот, држејќи ја фотографијата од поворката направена неколку моменти пред пукањето. Во 14 часот и 38 минути, Кронкајт погледна на часовникот и објави дека претседателот Кенеди починал. „Ние бевме позади сцената, на мала турнеја во Англија кога ги слушнавме вестите“ - ми кажа Макартни минатата година. Бевме во неговата канцеларија во Њујорк. Макартни, осумдесет години, носеше фармерки и пуловер, клапнат во столот како тинејџер. Повеќе замислен отколку носталгичен се присети на тој ден - како сѐ се чинеше надреално, нереално, но сепак, сè што се однесува на таа година изгледаше надреално. Два дена после атентатот на Кенеди, Џек Руби го застрела Ли Харви Освалд на пренос во живо. Во 1964-та секој би можел да ја насочи својата камера накај светот. Но какво лудило - каква убавина, радост и бес - би забележале вие? Во 1964-тата, Битлси станаа првиот вистински глобален феномен од мас-културата. Како што историчарот Сем Лебовиц истакна, тие беа оформени од страна на широкиот и голем свет. Тие носеа италијански костуми и кубански чизми, француски фризури популарни меѓу германските студенти. Тие свиреа британска музика од дваесетите која се свирела по музички хали, и ритам и блуз, и Црна изворна музика од бреговите на Мисисипи и улиците на Детроит. Тоа се рефлектира дури и во самото име: „Битлс е мешавина од бендот на Бади Холи, Крикетс (штурци) и битниците, етикета која дојде од Црниот сленг. Песните на Битлси беа пуштани на радио станиците од Токио до Јоханезбург. Кога тие веќе избија на сцената, сонцето почна да заоѓа за Британската Империја, но ерата на глобализацијата започна. Имаше и нешто повеќе што се запали: вознемирувачки, пресврт, револуционерно. Тајм, пишувајќи за Битлси, го нарече „Новото лудило“. Делумно доаѓаше од величествената безобѕирност, нежната безобразност, изненадувачки меката сексипилност. Интервјуата на бендот станаа нивен потпис: четири многу умни млади мажи се борат со бесконечните идиотски прашања на новинарите, шаблон кој беше само едвај "фикционализиран" во филмот од 1964-тата “A Hard Day’s Night” (Ноќта на тешкиот ден). Новинар: Кажи ми, како ја најдовте Америка? Ленон: Сврти лево од Гринленд. Новинар: Дали успехот ви го смени животот? Макартни: Да. Новинар: Како би ја нарекол оваа фризура што ја носиш? Харисон: Артур. Бесмислено прашувани да го објаснат своето сопствено значење, тие го исмејуваа прашањето. Сепак, Макартни се обиде да улови дел од Новото лудило преку објективот на фото-апаратот. Во 1963-тата секој од членовите на Битлси, добија по еден Пентакс. Им помогна да се справат со стресот од констатното фотографирање, и со грижата дека тие ќе патуваат во земја во која тие очекуваа, како и самиот Кенеди, да бидат пречекани со избезумени толпи и орди фотографи, и - изложени на можни вооружени лица. Од 1963-та до почетокот на 1964-та Макартни потрошил дузина ролни филм, додека бендот патуваше од Ливерпул во Лондон, Париз, до Њујорк, Вашингтон, и Мајами. Некако, стотици од неговите фотографии беа сочувани, а потоа и одново пронајдени, во 2020-та во неговите архиви. Фотографиите кои наскоро ќе бидат предмет на изложба во Националната галерија за портрети во Лондон, се поглед во Битлславија одвнатре. Секој гледаше накај бендот во 1964-та. Што видоа Битлсите?

Овде Гилберт се сеќава на една вечер со неговите пријатели Клив Џонс и режисерот Арти Бресан во почетокот на 1978 година, по неговото божиќно раскинување со Тенди Белју. „За да го преболам Тенди, дополнително се посветив на активизмот и отидов во кино. Мојот пријател Арти Бресан, Џуниор, беше филмаџија кој штотуку сними документарен филм за Парадата во 1977 година, насловен „Геј САД“. Тој беше див визионер кој режираше порно на страна за да може да ги финансира неговите 35 мм документарни филмови. Одевме да гледаме филмови неколку пати неделно. Еден ден отидовме во киното Стренд, на улицата Маркет, да го видиме ‘Граѓанинот Кејн’. Тој беше омилен филм на Арти. Клив ни се придружи. После филмот, сите отидовме до Граѓанскиот центар Плаза за да ги погледнеме неокласичните згради. Арти почна со неговиот притисок да изнајдам нов симбол за, како што рече, „зората на новата геј свест и слобода“. И тој и Харви ми го имаа кажано истово претходно. Во овој момент, розевиот триаголник беше симбол за геј движењето. Но, тоа претставуваше темно поглавје во историјата на истополовите права. Адолф Хитлер го замислил розовиот триаголник за време на Втората светска војна како стигма ставена на хомосексуалците на ист начин како Давидовата ѕвезда се користела против Евреите. Функционираше како нацистичко средство за угнетување. Сите чувствувавме дека нѝ треба нешто што е позитивно, што ја слави нашата љубов. Поради инсистирањето на Арти, ги погледнав знамињата што се вееја на различните владини згради околу Граѓанскиот центар. Мислев и на американското знаме со неговите тринаесет ленти и тринаесет ѕвезди, колониите кои се одвојуваат од Англија за да ги формираат Соединетите Држави. Мислев на вертикалната црвена, бела и сина тробојка од Француската револуција и како обете знамиња ги должат своите почетоци на бунт, бунт или револуција. Мислев дека и геј нацијата треба да има знаме, за да ја прокламира својата идеја за моќ. Како заедница, и локалнo и меѓународнo, геј луѓето беа во момент на пресврт, битка за еднакви права, промена на статусот каде што сега баравме моќ, преземајќи ја. Ова беше нашата нова револуција: племенска, индивидуалистичка и колективна визија. Заедница која заслужи нов симбол. Во минатото, кога мислев на знаме, го гледав само како уште една икона за исмејување. Сето она веење знамиња и, воопшто,патриотизмот го сметав за опасна шега. Но, тоа се смени во 1976 година. Прославата на американската двесте - годишнина го стави фокусот на американското знаме. Беше насекаде, од поп-арт до ликовна уметност, од непријатни сувенири до џанк рекламирање. На секое ниво функционираше како порака. По оргијата на бендови и обрачи околу Двестогодишнината, мислев на знамињата во ново светло. Ја открив длабочината на нивната моќ, нивниот трансцендентен, трансформациски квалитет. Мислев на емотивната врска што ја имаат. Мислев како повеќето знамиња претставуваат место. Тие беа првенствено националистичка, територијална, иконична пропаганда - сите работи што ги доведувавме во прашање во 70-тите. Геј луѓето беа племенски, индивидуалистички, глобален колектив кој се изразуваше во уметноста и политиката. Ни требаше знаме за да се вее насекаде“. Подоцна истата недела во салата за танцување Винтерленд… „Клив и јас танцувавме на ист начин; секогаш ги кревавме рацете нагоре над главите, крцкајќи ги прстите како Дајана Рос. Ги тресевме колковите како Тина Тарнер, асид чирлидерки кои се вртат во психоделични фанкаделични кругови. Толпата беше дел од шоуто исто колку и бендот. Сите беа таму: битници од Норт Бич и маалски траварџии, моторџиите во црна кожа кои се досадуваа, тинејџерите во задниот ред се бакнуваат. Имаше долгокоси, гипки девојки во костуми за чочек, розови панкери со розеви косо закачени заедно со безопасни, приградски хипици, филмски ѕвезди толку убави што би ве оставиле занемени, мускулести гејбојси*(*мажи кои повремено се вклучуваат во квир активности или животен стил) со совршени мустаќи, буч дајкови во сини фармерки и вили*(*fairy-маж кој се однесува помалку женствено(urban dictionary) ) од сите полови во фустани од половни/секонд хеннд продавници. Ја јававме огледалната диско топка на глитер ЛСД и љубовна моќ. Танцот нè спои, магичен и прочистувачки. Сите бевме во вител на боја и светлина. Беше како виножито. Виножито. Тоа е моментот кога точно знаев какво знаме ќе направам. Знамето на Виножитото беше свесен избор, природен и неопходен. Виножитото дојде од најраната запишана историја како симбол на надеж. Во Книга на генезата, тоа се појави како доказ за завет меѓу Бога и сите живи суштества. Бил пронајден и во кинеската, египетската и индијската историја. Знамето на виножито ќе биде нашата модерна алтернатива на розовиот триаголник. Сега бунтовниците кои ја бараа својата слобода во барот Стоунвол во 1969 година ќе имаат свој симбол на ослободување“.

Гола планина колективот имаа настан пред платото на МКЦ. На социјалните мрежи кратко искоментираа "зборови не се потребни" - и ги приложија фотките на @___athanasiya___ Но и се заблагодарија и најавија дека возбудливи нешта допрва следат: "🎉🏔 Тоа e тоа за Гола Планина Takeover x Engage 2023! ✨🎵 Ви благодариме на сите што ни се придруживте! Заедно, создадовме магија и уште еднаш си докажавме зошто е битно да сме сите заедно! Гола Планина ова го гледа само како почеток на тоа што следи. Stay tuned!🏔"

Иако времето оваа година не ни даде до крај шанса да се помириме со фактот дека веќе сме на прагот на летото - врнежливата пролет потпомогна во тоа, сепак за градината треба да се грижиме соодветно... Летото е прекрасно време за уживање во природата и свежиот воздух, но исто така бара малку повеќе работа и внимание од нашата страна. Еве што треба да знаете и да направите за да ја одржите вашата градина здрава и убава. - Залевајте ја градината редовно, но не прекумерно. Проверете ја земјата со прст пред да залевате и избегнувајте да го правите тоа во најжешките часови на денот. Наместо тоа, залевајте рано наутро или касно попладне, кога сонцето не е толку силно и испарувањето е помало. - Обрежете ги и отстранете ги повредените или исушените гранки, листови и цветови. Така ќе го подобрите изгледот на вашата градина, но и ќе спречите развој на болести и штеточини. Исто така, обрежете ги оние растенија кои прецветале или на кои сакате да им дадете посакуван облик. - Додајте мулч или органско ѓубриво на земјата. Мулчот служи како заштитен слој кој ја задржува влагата, ја регулира температурата и спречува раст на плевели. Органското ѓубриво ќе ја збогати земјата со хранливи материи и ќе го поддржи растот на растенијата. - Заштитете ги вашите растенија од прекумерна топлина и сонце. Некои растенија се особено чувствителни на високите температури и можат да изгорат или да ја изгубат бојата. Затоа, поставете некаква форма на сенка или покривач над нив или преместете ги на поладно место. Проверувајте ги редовно. - Уживајте во вашата градина! Нема подобар начин за одмор и опуштање од работа во вашата зелена оаза. Наберете свежи цветови, плодови или зеленчук, слушајте ги птиците и животните, читајте книга или напијте се кафе под некое дрво. Вашата градина е вашето место за среќа!

Њујорк, најголемиот град на американскиот континент, и денеска(9-ти јуни) е обвиен во магла и прав, а мерните инструменти покажуваат висока загаденост на воздухот. Причината за оваа состојба се големите шумски пожари кои горат во Канада и чиј чад се придвижува на југ кон САД. Според платформата IQAir, Њујорк има најзагаден воздух од било кој друг голем светски град. Вториот најлош по квалитетот на воздухот беше пакистанскиот град Лахор. Властите во Њујорк издадоа предупредувања за граѓаните да ги ограничат своите активности на отворено и да носат маски за да се заштитат од чадот. Јавните училишта ги откажаа сите настани на отворено. Видливоста во Њујорк нагло се влоши бидејќи чадот од стотиците активни шумски пожари во Канада го прекри американскиот град во портокалова магла. Чадот од шумските пожари се движи на југ кон САД од мај. Стотици пожари горат во Канада од западните провинции до Квебек на исток, каде има повеќе од 150 активни пожари во невообичаено интензивниот почеток на летото. Властите во Канада евакуираат илјадници луѓе поради опасноста од огнот. Студии покажале дека климатските промени се главниот двигател на растот на жешкото и суво време на западот од САД и Канада. До 2090 година глобалните шумски пожари се очекува да се засилат во интензитетот за дури 57% поради климатските промени

Овде Гилберт се сеќава на една вечер со неговите пријатели Клив Џонс и режисерот Арти Бресан во почетокот на 1978 година, по неговото божиќно раскинување со Тенди Белју. „За да го преболам Тенди, дополнително се посветив на активизмот и отидов во кино. Мојот пријател Арти Бресан, Џуниор, беше филмаџија кој штотуку сними документарен филм за Парадата во 1977 година, насловен „Геј САД“. Тој беше див визионер кој режираше порно на страна за да може да ги финансира неговите 35 мм документарни филмови. Одевме да гледаме филмови неколку пати неделно. Еден ден отидовме во киното Стренд, на улицата Маркет, да го видиме ‘Граѓанинот Кејн’. Тој беше омилен филм на Арти. Клив ни се придружи. После филмот, сите отидовме до Граѓанскиот центар Плаза за да ги погледнеме неокласичните згради. Арти почна со неговиот притисок да изнајдам нов симбол за, како што рече, „зората на новата геј свест и слобода“. И тој и Харви ми го имаа кажано истово претходно. Во овој момент, розевиот триаголник беше симбол за геј движењето. Но, тоа претставуваше темно поглавје во историјата на истополовите права. Адолф Хитлер го замислил розовиот триаголник за време на Втората светска војна како стигма ставена на хомосексуалците на ист начин како Давидовата ѕвезда се користела против Евреите. Функционираше како нацистичко средство за угнетување. Сите чувствувавме дека нѝ треба нешто што е позитивно, што ја слави нашата љубов. Поради инсистирањето на Арти, ги погледнав знамињата што се вееја на различните владини згради околу Граѓанскиот центар. Мислев и на американското знаме со неговите тринаесет ленти и тринаесет ѕвезди, колониите кои се одвојуваат од Англија за да ги формираат Соединетите Држави. Мислев на вертикалната црвена, бела и сина тробојка од Француската револуција и како обете знамиња ги должат своите почетоци на бунт, бунт или револуција. Мислев дека и геј нацијата треба да има знаме, за да ја прокламира својата идеја за моќ. Како заедница, и локалнo и меѓународнo, геј луѓето беа во момент на пресврт, битка за еднакви права, промена на статусот каде што сега баравме моќ, преземајќи ја. Ова беше нашата нова револуција: племенска, индивидуалистичка и колективна визија. Заедница која заслужи нов симбол. Во минатото, кога мислев на знаме, го гледав само како уште една икона за исмејување. Сето она веење знамиња и, воопшто,патриотизмот го сметав за опасна шега. Но, тоа се смени во 1976 година. Прославата на американската двесте - годишнина го стави фокусот на американското знаме. Беше насекаде, од поп-арт до ликовна уметност, од непријатни сувенири до џанк рекламирање. На секое ниво функционираше како порака. По оргијата на бендови и обрачи околу Двестогодишнината, мислев на знамињата во ново светло. Ја открив длабочината на нивната моќ, нивниот трансцендентен, трансформациски квалитет. Мислев на емотивната врска што ја имаат. Мислев како повеќето знамиња претставуваат место. Тие беа првенствено националистичка, територијална, иконична пропаганда - сите работи што ги доведувавме во прашање во 70-тите. Геј луѓето беа племенски, индивидуалистички, глобален колектив кој се изразуваше во уметноста и политиката. Ни требаше знаме за да се вее насекаде“. Подоцна истата недела во салата за танцување Винтерленд… „Клив и јас танцувавме на ист начин; секогаш ги кревавме рацете нагоре над главите, крцкајќи ги прстите како Дајана Рос. Ги тресевме колковите како Тина Тарнер, асид чирлидерки кои се вртат во психоделични фанкаделични кругови. Толпата беше дел од шоуто исто колку и бендот. Сите беа таму: битници од Норт Бич и маалски траварџии, моторџиите во црна кожа кои се досадуваа, тинејџерите во задниот ред се бакнуваат. Имаше долгокоси, гипки девојки во костуми за чочек, розови панкери со розеви косо закачени заедно со безопасни, приградски хипици, филмски ѕвезди толку убави што би ве оставиле занемени, мускулести гејбојси*(*мажи кои повремено се вклучуваат во квир активности или животен стил) со совршени мустаќи, буч дајкови во сини фармерки и вили*(*fairy-маж кој се однесува помалку женствено(urban dictionary) ) од сите полови во фустани од половни/секонд хеннд продавници. Ја јававме огледалната диско топка на глитер ЛСД и љубовна моќ. Танцот нè спои, магичен и прочистувачки. Сите бевме во вител на боја и светлина. Беше како виножито. Виножито. Тоа е моментот кога точно знаев какво знаме ќе направам. Знамето на Виножитото беше свесен избор, природен и неопходен. Виножитото дојде од најраната запишана историја како симбол на надеж. Во Книга на генезата, тоа се појави како доказ за завет меѓу Бога и сите живи суштества. Бил пронајден и во кинеската, египетската и индијската историја. Знамето на виножито ќе биде нашата модерна алтернатива на розовиот триаголник. Сега бунтовниците кои ја бараа својата слобода во барот Стоунвол во 1969 година ќе имаат свој симбол на ослободување“.

Четвртата, завршна, вечер на OFFest 2023 е воедно и најбогата со настани. Имено, вечерва ќе проследиме три концерти и еден документарен филм. За мистериозната аура на култната чешка двојка ИРЕНА И ВОЈТЕХ ХАВЛОВИ ќе сведочи нивното уникатно концертно претставување, но и прикажувањето на документарниот филм „Little Blue Nothing: A musical portrait of Irena and Vojtech Havlovi”. OFFest 2023 ќе го заокружат фуриозните настапи на две исклучително возбудливи музички појави: новата world-music атракција БАБ Л‘ БЛУЗ со својот психоделичен марокански фанк-рок звук, како и деветчлениот оркестар на легендарното име на конгоанската румба, гитаристот Дизи Манџеку и неговите THE ODEMBA OK ALL STARS. Оффест ќе заврши со афро-румба журка, а гаранцијата за тоа е настапот на Дизи Манџеку е роден во Киншаса, Конго, и почнал да свири гитара уште како мало момче. Тој бил дел од неколку познати бендови во својата земја, како Orchestre OK Jazz, Orchestre African All Stars International и Odemba OK All Stars. Тој е жива легенда во конголската румба, стил на музика кој комбинира африкански ритми со кубански влијанија. Неговата гитара има препознатлив звук и мелодичност која го прави уникатен. Соработувал со многу познати пејачи и музичари, како Franco Luambo, Papa Wemba, Zap Mama, Milow, Baloji и Stromae како и проекти со афро-колумбискиот бенд Alé Kumá, со кои го издаде албумот De Palenque à Matongé во 2018 година. Манџеку сега живее во Брисел, Белгија, каде што продолжува да свири и снима музика. LITTLE BLUE NOTHING, кој го следи животот и делото на Ирена и Војтех Хавлови, необичен музички тандем од Чешка, и е режиран од тројца млади режисери: Марко Шкоп, Андреј Бан и Матеј Минач. Филмот е интимно патување низ светот на Ирена и Војтех Хавлови, пар таинствени виолисти што живеат во преградието на Прага, на маргините на цивилизацијата. Овој музички тандем во 1991 година го сними албумот наречен „Malé Modré Nic (Little Blue Nothing)“, кој останува целосно анонимен во тоа време. Петнаесет години подоцна, тројцата режисери случајно го откриваат и - опседнати од неговата уникатната уметничка содржина - започнуваат да ја истражуваат приказната за двете мистериозни музички појави. Овој филм ја документира нивната средба, во сината магла на прашките преградија. Чешкото дуо ИРЕНА И ВОЈТЕХ ХАВЛОВИ (The Havels) има речиси 40-годишна заедничка уметничка кариера и партнерство зад себе. Започнаа да работат заедно кон средината на 80-тите како дел од експерименталниот ансамбл Capella Antiqua e Moderna, уникатна асоцијација на музичари чиј репертоар опфаќаше различни стилови на европската класична музика: од ренесансата до современата. Со текот на годините тие минаа низ неколку сопствени развојни фази, патувајќи долго и широко низ времето и просторот. Со својот инвентивен и неортодоксен пристап кон историските и модерните композициски техники и интерпретативни процеси, Хавлови развија уникатен и музички автономен јазик кој е тешко, ако не и невозможно, да се дефинира. Во изминатите 40 години тие бележат бројни значајни соработки. Прославениот независен режисер Винсент Мун сними документарен филм за нив. Композицијата на Брајс Деснер „Little Blue Something“, создадена во чест на музиката на дуото од Прага, која ги користи нејзините мотиви, ја снимиja Kronos Quartet на албумот „Aheym“. Музичарите од бендот The National, како и Суфјан Стивенс, се меѓу долгогодишните обожаватели на Хавлови. Нивната музика е отворена и сè уште расте добивајќи нови стимули. Директно од срцето на Магреб, БАБ Л‘ БЛУЗ (во превод: „порта на блузот“), го редефинираат традиционалниот северноафрикански блуз на нетрадиционален начин. Овој квартет, формиран во Маракеш во 2018 година, е инспириран од мароканските музички традиции, во комбинација со рок музиката, современите звуци и мароканскиот поп. Етикетирани како „психоделичен марокански рок бенд“, тие се истовремено древни и актуелни, традиционални и современи, фанки и ритмични, со моќни вокали и тешки бас грувови. Бендот го сочинуваат француски и марокански музичари, предводени од пејачката Јусра Мансур, која израснала во мароканскиот град-тврдина Ел Џадида, изложена на разновидни музички стилови, вклучувајќи ги оние на Џенис Џоплин, Уму Сангаре и Ерика Баду. Јусра, која главно твори на мароканскиот јазик Дарија, третира актуелни и општествени теми во нејзините текстови. Првиот албум на групата, „Nayda!“ (Real World Records, 2020), претставува глобален конгломерат на звуци, од американска психоделија до индиски ситар рифови, од валкан фанк до класична арапска поезија. Албумот доживеа фантастичен прием од музичката критика: беше вброен меѓу најдобрите албуми на годината во списанијата „Mојо“ и „Songlines“.

Секоја зима како што се качуваме на светскиот врв на листите на најзагадени градови во светот(Скопје и Тетово предничат), шокот е подеднакво ист и не се стишува. А вината секогаш ја бараме во нас самите и ја посочуваме накај „властите“ кои упорно ја игнорираат ситуацијата и дозволуваат да ескалира - со тоа ги доживувавме како хронична болест на која сме осудени, или како казна. Но иако има и во тоа вистина - непринципиелноста, ситното и не толку ситното профитерство, неинвентивноста во наоѓање на решенија, придонесува овие проблеми да се трупаат со децении, а сепак, тие се само делче од мозаикот. Македонија, и Балканот се жртва на еколошки расизам... Затоа и Њујоршкиот Мед Макс момент дојде како изненадување дури и за нас. Еколошкиот расизам е вид на расизам кој се однесува на нееднаквиот влијание на еколошките опасности врз луѓето од различни раси поради расистичка дискриминација во одлучувањето, насоките и спроведувањето на прописи и закони кои намерно или ненамерно ги оштетуваат поединците, групите или заедниците според расата. Поимот „еколошки расизам“ започна да се користи во САД во 1960-тите години, а подоцна во 1980-тите години неговата дефиниција стана пошироко позната и употребувана и покрај тоа што е јасно дека тој постои многу подолго, уште пред да биде официјално дефиниран, поради долгата историја на Западот кој ги нормализирал расистичките концепти и верувања. Еколошкиот расизам не е нов феномен, туку има длабоки корени во историјата и географијата. Некои примери за еколошки расизам се: - Колонизацијата и експлоатацијата на природните богатства на домородните заедници во Америка, Африка, Азија и Австралија од страна на европските колонизатори. - Сегрегацијата и апартхејдот во Јужна Африка и САД, каде што Црните и другите малцински групи биле принудени да живеат во зони со нисок квалитет на живот и висок степен на загаденост. - Изградбата на индустриски комплекси, депонии, нуклеарни реактори и други опасни објекти во близина на заедници кои припаѓаат на етнички малцинства или социјално маргинализирани групи. - Незаконската сеча на тропските шуми и уништувањето на биодиверзитетот во Амазонската прашума, Индонезија, Конго и други земји од страна на корпорации и мафии кои не ги согледуваат интересите на локалните заедници. - Нерамномерната распределба на последиците од глобалното загревање и климатските промени, кои повеќе ги погодуваат земјите и регионите со нисок доход и кои се со слаб развој. Загадената питка вода, нафтените цевки на земјата која припаѓа на домородни заедници, отпадните депонии во глобалниот југ и други начини на кои структурните недостатоци се одразуваат врз животната средина се начини на кој еколошкиот расизам се појавува и пројавува и со тоа не само што ги загрозува правата и достоинството на маргинализираните групи, туку и ги загрозува нивното здравје и опстанок. Образованието, активизмот, уметничкиот израз, еколошки репарации и политики и меѓународни спогодби кои ќе гарантираат правда и одговорност се механизми кои можат да ја амортизираат направената штета. Не е само оптимистично, туку и реално, да се држи позицијата дека можеме да донесеме промени ако сме свесни за неговите причини и последици и ако сме подготвени да се ангажираме за подобра и поправедна светска заедница. Еколошката правда, која се однесува на тоа дека сите луѓе имаат право на здрава и безбедна околина, без разлика на нивниот идентитет или положба, бара да се почитуваат правата и потребите на маргинализираните групи, да се вклучат во одлучувањето за нивната околина, да се компензираат за нанесената штета и да се поддржат во нивното општествено и економско оснажување. Еколошката правда исто така бара да се промовира одржлив и еколошки одговорен начин на живеење, кој ќе го зачува природното наследство за идните генерации.

После две возбудливи ОФФЕСТ вечери, влегуваме во викенд кулминацијата на фестивалот за светска музика-за кој се чинеше дека нема да имаме можност годинава да го проследиме. Петочната вечер ќе имаме можност да ги чуеме Џастин Адамс во музичка соработка со Мауро Дуранте и македонско-американскиот Крсте Роџески. ЏАСТИН АДАМС И МАУРО ДУРАНТЕ: Пустински блуз и таранта Џастин Адамс е еден од највлијателните гитаристи и продуценти на денешницата, кој со своето свирење и компонирање ги спојува различните музички култури и традиции. Неговата кариера започнува во добата на пост-панкот, но набрзо се префрла кон стариот блуз, арапската и африканската музика, фолкот и други потрадиционални жанрови. Џа Вобл, Tinariwen и Роберт Плант се само некои од неговите музички соработници, а неговата работа како продуцент на албумите на Tinariwen и Рашид Таха ја истакнува неговата склоност кон северноафриканскиот грув. Магазинот Songlines го вброи неговиот последен соло албум „Ribbons“ меѓу најдобрите 50 албуми во изминатата деценија. Мауро Дуранте е виолинист и перкусионист од Италија, кој е дел од групата Canzoniere Grecanico Salentino, една од најпознатите бендови за традиционална музика од регионот Саленто. Тој е експерт за тарантела, вид на фолклорна музика која има хипнотички ритам, и е музика која се користи за да се ослободат емоциите и да се преборат стравовите и тагата. Заедно, Џастин Адамс и Мауро Дуранте создаваат жив, соголен звук кој се движи и маѓепсува, со едноставни мелодии и опсесивно-репетитивни обрасци, подеднакво соодветни за танцување и мечтаење. Нивното дуо е оригинална синтеза на пустинскиот гитарски блуз и транс ритмите на тарантата, која нуди свеж и иновативен пристап кон светската музика. КРСТЕ РОЏЕВСКИ: Интроспективна лиричност и неодолив шарм Крсте Роџевски е македонски пејач, гитарист и композитор, кој живее и работи во Њујорк. Тој е активен на авангардната „даунтаун“ сцена од неговата преселба во САД во доцните деведесетти. Тој има издадено шест албуми под своето име, кои се одликуваат со интроспективни текстови и електроакустичен звук. Неговата музика е влијана од разни стилови, како джез, рок, поп, фолк и класична музика, а неговите песни се полни со емоционална длабочина и поетичност. Неговиот најнов албум „Fair Weather Friends“ излегол во февруари 2022 година и е продолжение на неговата трилогија „Batania“, „Bitter Almonds“ и „The Rabbit And the Fallen Sycamore“, кои ги обработуваат темите на имиграцијата, идентитетот и припадноста. Албумот е концептуален и содржи 12 песни, кои се однесуваат на 12 различни личности, со кои Роџевски имал контакт во текот на својот живот. Тие се приказани како „пријатели по време на убаво време“, кои се појавиле и исчезнале од неговата егзистенција. Албумот е снимен со помош на извонредни музичари од Њујорк, како Марк Рибо (гитара), Дејвид Бернстајн (труба), Кен Томпсон (саксофон), Џонатан Голдбергер (гитара), Шазад Исмаили (бас) и Ден Вайс (тапани). Повеќе за фестивалот на нивната официјална страница.

Во 2018 година, уметникот и филмскиот режисер Џејми Рос отпатува накај Банф Центарот за уметност и креативност, каде што во склоп на својата резиденција планираше да работи на проект за растенија кои се отровни и со афродизијачки својства. Но плановите на Рос се променија кога застана да се види на ручек со својот татко, Дејвид. Седејќи на кујнската маса, тој одненадеж стана емотивен и му раскажа на својот син за фазата од својата младост која никогаш не ја спомнал: и тој имал резиденција во Банф, пред четириесет и пет години. Тој учел балет, но на крајот се откажал, обесхрабрен од критиките на професорите кои го оцениле неговото тело - неговиот инструмент - како недостаточно. Дејвид кој сиот свој живот работел како финансиски консултант, споделувал многу спомени од својата младост, но тој никогаш не спомнал ништо за својот поранешен живот и соништата кои ги имал за себе како танчер.

Најстарото македонско списание за литература, култура и уметност, кое постои од 1951 година и е директен наследник на првото македонско списание „Нов ден“ излезе со својот втор број во 2023 година . Во овој број ќе најдете разновидна селекција од современи македонски автори, кои го обогатуваат нашето книжевно наследство со своите таленти и идеи. Бројот е отворен со раскази од Стефан Марковски, продолжувајќи со прозни прилози од Емељ Туна, Станка Бајлозова Барламова, Наде Поп-Гаврилова и Иван Стојановски. Потоа следат поетските творби на: Ристо Маџунков, Димче Шипинкаровски, Блаже Петревски, Виктор Танасковски, Росана Трајкоска, Александар Михајловиќ и Лидија Размоска-Тримовска. Во рубриката Интерпретации е застапена анализа од Верица Мукоска и труд од Елена Станкоска. Во рубриката Вреднувања се застапени рецензии од Иван Стојановски, Трајче Кацаров, Љубинка Донева, Славчо Ковилоски, Васил Дрвошанов, Трајче Кацаров и Никола Алтиев. Крајот е отстапен за рубриката Ѕвезди и протези во која се вклучени прилози од двете млади прозаистки: Светла Јакшиќ и Софија Тодороска, како и поезија од Александра Стојановиќ. Ликовните илустрации во вториот број за 2023 год. се дело на академскиот сликар Драги Хаџи-Николов, а броевите наскоро ќе бидат достапни низ книжарниците и библиотеките во Скопје.