Резултати од пребарување

Аструд Жилберто, една од пионерите на боса нова жанрот, почина на 83 годишна возраст. Таа беше бразилска пејачка и композиторка, и текстописец, која стана светски позната по својот хит „The Girl from Ipanema“ од 1964 година. Таа беше една од водечките гласови на боса нова, бразилскиот музички стил кој комбинира самба и џез. Аструд Жилберто, родена со името Аструд Евангелина Вајнерт на мајка со бразилско и татко со германско потекл во Салвадор во бразилската држава Баија. Започнала да пее во локални клубови и радио станици во својот роден град, пред да се пресели во Рио де Жанеиро во 1959 година. Аструд се омажи со Жоао Жилберто во 1959 година со кој имаа син - Жоао Марсело Жилберто, кој подоцна се приклучи на нејзиниот бенд. Аструд и Жоао се разведоа во средината на 60-тите години. Аструд имаше уште еден син од вториот брак, Грегори Ласорса, кој исто така свиреше со својата мајка. Откако брачниот пар се разделил, поради аферата на Жоао Жилберто со бразилската пејачка Миуча (Хелоиса Марија Буарке де Оланда), таа беше во врска со нејзиниот музички колаборатор, американскиот џез саксофонист Стен Гетц -врска која ја обележи животната приказна на Аструд, како школски пример за злоупотреба на женскиот труд. Гетц ја злоупотребувал Аструд, и ѝ плаќаше само симболично на пејачката кога беше на врвот на нејзината слава. Откако нејзиниот адвокат, Алан Ароу, ја ослободи од договорот за турнејата имигрираше во САД во 1963 година каде што остана да живее. Таа пееше на две песни на албумот Getz / Gilberto од 1963 година, кој ги здружува Жоао Жилберто, Стен Гетц и Антонио Карлос Жобим. Додека тоа беше нејзиното прво професионално снимање, Аструд „не беше целосно почетник. Таа порасна потопена во музика (нејзината мајка Евангелина Невес Лобо Вајнерт свиреше повеќе инструменти) и редовно пееше со својот сопруг во Бразил. Нејзиниот „заводлив, шепотлив глас“ и постојан пристап кон пеењето играа значајна улога во популаризирањето на „Девојката од Ипанема“, добивајќи Греми за снимка на годината и номинација за најдобар женски вокален настап. Херби Хенкок е единствениот џез музичар покрај нејзе, кој добил Греми за најдобар албум. Синглот од 1964 година на „Девојката од Ипанема“ беше изменет со тоа што ги изостави португалските стихови што ги пееше Жоао Жилберто и ја зацементира Аструд Жилберто како пејачка на боса нова. Синглот се распродаде во повеќе од еден милион примероци за кој Аструд само еднаш била платена - за снимањето и тоа 120 американски долари. Гетц го замолил продуцентот Крид Тејлор да осигура дека таа нема да добие пари од заработката на продажбата на синглот, кој продаде повеќе од 5 милиони примероци. Песната до ден-денес е една од најобработуваните песни во историјата на поп музиката.

Автор: Брајан Дилон; Уште како адолесцент, Себастијан Лифшиц (францускиот сценарист и режисер) собираше аматерски фотографии откриени по бувјаците. Тој не е заведен само од доказите за изгубеното време или душите кои веќе ги нема, но и по „фасцинатната чудноватост“ на пропаднатите фотографии. Седумнаесет од неговите пронајдоци се претставени во „Le fleu et la photographie historie d’une rencontre”( Замагленост: фотографска историја), која е изложба што се одржува во Лозана, Швајцарија. Зошто луѓето кои ги направиле овие неуспешни, замаглени слики ги отфрлиле? Можеби затоа што виделе нешто на што се надевале: некој од своите сакани, совршено лето, егзотично патување кое никогаш не се повторило. Можеби тие зјапале во замаглените лица и тела, и се обидувале преку силата на својата волја да ги разрешат, или да ги разјаснат. Или можеби грешките во овие слики се чинат ненамерно - уметнички? Изложбата, покрај обемниот придружен каталог со вовед од кураторката на серијата, Полин Мартин, го содржи Роберт Франк со “Movie Premiere, Hollywood” (1955) наоѓаме: руса старлета во преден план, носи дијамантски обетки и дијамантско синџирче, изгледа меко и нејасно; само толпата собрана зад неа е во прецизен фокус. Таму е и Вилијам Клајн со “Pachinko Doorman, Tokyo” (1961), во позадина јасно се гледа детален ентериер, но вратарот кој е во прашање, е толку блиску до камерата што ја гледаме само неговата замачкана насмевка. Две децении подоцна Клајн зборуваше за неговата „техника на отсуство на табуа: замагленост, зрнеста текстура, контраст, искривено врамување, незгоди, што и да се случи, дозволено е…. Во фотографијата замагленоста е почетничка грешка, која може да биде и облик на уметничка замисла.“ Како што истакнува Паулина Мартин, ставовите кон сликовната неопределеност варирале низ вековите. Зборувајќи од Лозана овој март, Мартин забележа дека францускиот термин „flou” не се преведува сосема исто како “blur.” Тоа е поблизу до „неодреденост“ или „волненост“; кога е користено како придавка „flou“ би можело да се однесува на концепт, или законски акт. Но зборот првично се појавил во сликарството, и во 18-от век се користел за опишување на техника - прикривање, маскирање или бришење на потезите со четката, со помали, понежни потези - замагленоста се користела во име на реализмот, или на прецизноста. Оваа контрадикција се враќа во фотографската историја и со нејзините критичари. Кога Шарл Бодлер бил фотографиран од великиот Надар, тој побарал неговиот портрет да биде вон фокусот, и напишал: „Само во Париз луѓето знаат што посакувам, што сакам да кажам - егзактен портрет, но со замагленост во сликата.“ Замаглената аналогна фотографија може да биде резултат на движење или на субјектот или на фото-апаратот, грешка или интервенција во печатењето, недостаток на фокус во моментот кога е земена сликата, без разлика дали тоа било случајно или намерно. Сите набројани инстанци се присутни во делата на Џулија Маргарет Камерон, викторијанската пионерка која истовремено била и фалена и исмевана поради замагленоста во нејзините фотографии. Чарлс Дарвин и Алфред Лорд Тенисон само се наѕираат од мракот; пријателите и слугите на уметницата се задолжени да фигурираат како мечтателни алегории и митски убавици. Камерон сметала дека нејзиниот „прв совршен успех“ е портрет од 1864-та. Во портретот, единствениот елемент кој е прецизно во фокус е копче на дебелиот волнен капут на Ени Филпот, осумгодишно сираче. Остатокот од неа трепери:можеби се поместила за време на експозицијата од седум секунди, а она што изгледа како солзи на нејзините образи, многу поверојатно е резултат на несмасната работа со фотографските хемикалии на Камерон. Еден критичар напишал следната година: „Мораме да и́ ја признаеме заслугата на госпоѓата таа е храбра во име на оригиналноста, но, на сметка на сите останати фотографски квалитети.“ Замагленоста на Пикторијалистите може да делува статично, како ние да сме тие што се движиме, а не лицето, фигурата, или пејзажот пред нас. Сепак светот се движеше, а фотографите беа желни да го забележат напливот на модерноста преку нивните фотографии. Изложбата содржи фотографии од танчерката и кореографка Лои Фулер, облечена во фосфоресцентен фустан, настапувајќи во блескаво одавање на почит на - радиумот. Се́ уште има уметници на кои чистотата на оптичката замагленост - мала длабочина на полето со еден детал издвоен, или целосно отсуство на фокус низ целата композиција - кажува нешто важно за границите на перцепцијата, или пак, корисно ги фрустрира очекувањата на гледачите. Деликатните домашни студии на Ринко Каваучи, архитектурата која е надвор од досег, и ентериерите на Хироши Сугимото, миражи во боја на скапоцени камења од Ута Барт, Кетрин Лојтенегер и Бил Армстронг - сите тие се задолжени на долгата историја на намерната замагленост, но исто така, можеби и на излудувачката грешка која сите ние ја имаме направено кога ќе заборавиме да фокусираме, или кога ќе штракнеме премногу близу до нашиот субјект. Современите паметни телефони го прават селективниот фокус лесен за употреба, и секогаш можеме да го принудиме Ајфонот да направи сосема замаглена фотографија. Но доколку го направите еднаш од љубопитност, можно е никогаш повеќе да не се обидете да го повторите тоа. Помеѓу ентузијастите на аналогната и дигиталната фотографија, глатка позадина надвор од фокус, се́ уште може да биде посакувана - понекогаш опишувана како боке, јапонскиот термин за замагленост. Но каде е фотографската замагленост денес, во протокот на социјалните медиуми? Сигурно целата идеја на филтер, кој е истовремено и заправо и метафорично начинот на кој ние преговараме со сликите околу нас, вклучувајќи ги оние што ги правиме и самите, и од самите себеси. Ние сме како сликарите од 18-от век, кои користеле ситна четкичка да ги впијат ударите на големата четка, се измазнуваме себеси додека не останува ништо друго освен привлечна магла.

Не знаете со сигурност како да ги преведете или напросто искажете во говорниот јазик термините како „power bottom“, „bussy“, „batty boy“? А баш би било супер да бидеме во чекор со современата култура - но на мајчиниот јазик... Затоа се овде лингвистите, филолозите, антрополозите, или уште поконкретно - затоа во Скопје на 8-ми јуни, во 16 часот во Комитет, доаѓа Ѓорѓе Божовиќ на еднодневна работилница, за млади преведувачи на почетокот на нивната кариера кои преведуваат од македонски на останатите јужнословенски јазици и на албански јазик и обратно, и кои се заинтересирани за техниките на преведување книжевни и уметнички текстови и проблеми при нивната адаптација. „На учесниците ќе им биде даден краток фрагмент од прозен книжевен текст, кој ќе го преведат на јазикот по сопствен избор, а потоа ќе разговараат за нивните преводи во текот на работилницата. Особено ќе стане збор за преводот на квир книжевноста и за предизвиците што квир поетиката ги поставува за книжевниот превод. Бројот на учесници на работилницата е ограничен на петнаесет. Заинтересираните учесници треба да се пријават преку гугл-формуларот, или на мејлот izborsteficacvek@gmail.com, најдоцна до 05 јуни 2023. Работилницата се одржува во рамки на активностите поврзани со регионалната книжевна награда за феминистичка и квир книжевност „Штефица Цвек“. Ѓорѓе Божовиќ е доцент на Филолошкиот факултет на Универзитетот во Белград, каде што предава предмети по општа и балканска лингвистика. Од албански јазик превел повеќе дела од современа поезија, проза, публицистика и драма од автори како Љуљета Лешанаку, Аријан Лека, Ветон Сурои, Еди Рама, Јетон Незирај и други. Неговите два најнови преводи се автофикциите „Вечерен автобус“ од Стефан Алијевиќ од македонски на српски јазик (Нови Сад: Kulturanova, 2023) и „1997“ од Кристи Пиндери од албански на српски јазик (Белград: Pobunjene čitateljke, 2023).„ - велат организаторите.

Топ листа надреалиста инсистираат дека се зезале... а тоа дека "виљушката побегнала со лажицата" (all you can think of is true: the fork run away with the spoon) - е сосема случајно... Најзначајно: ја предвидеа војната во БиХ, а еве скеч и за момчиња со оружје

Повеќе од една година работев по затворите на градот Њујорк како библиотекарски асистент за Бруклинската јавна библиотека. Сега работам во Вернон С. Бејн центарот. Кога ќе го уклучам радиото пред да одам на работа, често се прашувам дали повторно ќе чујам лоши вести за затворскиот систем. Казнено поправните домови не ни́ даваат никакви полици, па во Рајкерс, моите колеги и јас буткавме мала количка која шкрипеше, од еден во друг дом. Телефони и камери не се дозволени на Рајкерс, но јас сум илустратор. Понекогаш гледав работи за кои подоцна бев принуден да ги цртам од сеќавање. Секогаш сум трогнат од благодарноста и топлината, што некои луѓе ја изразуваат кога сме во состојба да им ги донесеме книгите кои ги бараат. Рајкерс е еден од најозлогласените затвори во светот. Затворениците - работници го изградиле на темели на ѓубре, и градот Њујорк го преоптоварува капацитетот со шест илјади луѓе, а најголем дел од нив чекаат судење. Многумина едноставно не можат да си дозволат да платат кауција. Некои чекаат со години. Вернон С. Бејн Центарот, кој сите го нарекуваат Бродот, е затворскиот товарен брод во водата наспроти Рајкерс. Мириса на риба и ѓубре. Има делови од затворскиот систем кои повеќе не ги посетуваме, бидејќи не се чувствуваме безбедно таму. Други делови, пак, изгубиле пристап до библиотеката затоа што немаме доволно луѓе за работа. Во интернатот на амбулантата на Рајкерс, често слушав мажи како зборуваат на говорници со нивните сопруги и деца. Други пак, ја трампаа ужината, или ја разгледуваа правната документација која ќе им беше потребна за судскиот процес. На вториот и третиот кат од амбулантата, ходниците беа толку тесни, што количката со книги едвај се протнуваше низ нив. Мажите таму беа ставени во кафези поради „заштитничко старателство“ и едвај можеа да ги напуштат нивните ќелии. Им ги подавав книгите преку процеп. Одвреме - навреме, тешко вооружени „желки“ ќе ни́ наредеа на нас, библиотекарите, да се тргнеме настрана додека маршираа. Оваа единица придружуваше трансродова жена додека затворскиот чувар снимаше се́. Во 2022 работна група свикана од одборот на КПЗ рече дека затворите често ги ставаат транс луѓето во позиција на опасност, со тоа што ги сместуваат во единици кои не се во согласност со нивниот родов идентитет. Многумина имаа искуство со сексуално насилство. Можам само да замислам колку осамени моите покровители се чувствувале кога не го зборуваа истиот јазик како тие околу нив. Нашите книги стануваа единствените извори на забава и бегство. Уметник на петтиот кат направи неверојатни скулптури од сапун и мелено кафе. Ние сретнувавме и талентирани писатели, оригамисти, и дизајнери на маици. Повеќето затворски чувари не зборуваа со нас, дури не не́ погледнуваа во очи, но една од нив секогаш се шегуваше со нас кога си одевме. Таа бараше да и́ позајмиме книги за да може да си го минува времето на долгите смени. Кога ќе завршев смена во Рајкерс, моите нозе ме болеа од стоење по цел ден. Ќе размислував за сите луѓе со кои што зборував. Ќе се надевав дека сум направил барем мала разлика во нивните животи. Зборовите на еден покровител останаа со мене: „Барем ќе си отидеш дома.“ Медар де ла Круз е стрипаџија и асистент за сервисот за Казнено поправни установи во Бруклинската јавна библиотека.

Бранко Прља - кој го користи својот авторски псевдоним Берт Стајн - неодамна промовираше графичка новела, „3 минути и 53 секунди“ , која е базирана на истоимениот роман... ...и со тоа го зацементира својот статус од ВИ ентузијаст, во македонски ВИ пионер, посебно во уметноста. Заедно со аудиокнигата која може да се најде на Самоглас, ... Со тоа го комплетираше кругот на вештината на се́ повеќе присутното immersive storytelling, имерзивно, потопувачко раскажување на приказни.... Приказната која тој ни́ ја нуди, е приказна со која беше шокантно лесна за поистоветување... Тоа посебно се однесува на една супкултура на Скопје (иако започнува и се одвива во Сараево), но и на генерацијата која растеше во 90-те и се развиваше во 00-те.. Имаме доста хроничари на Скопје, и сите - сосема нормално - го рефлектираат од својата посебна перспектива, но културата која се наоѓа воглавно во оралната, разговорна димензија ретко кога ја среќаваме поместена на овој начин, со голема доза на носталгија - а како поинаку? Но, навистина немавме намера да направиме рецензија на книгата(бидејќи бара одредена посветеност) овде сме да го понудиме саундтракот... на една младост :)

Во Њујорк е недела на Карл Лагерфелд. Гротескно голема глава на дизајнерот демне во близина на ескалаторите во Блумингдејл, и неговите слики се во излозите на Бергдоф Гудман. Со оглед на тоа колку галама се крена околу повтоеното отворање на Тифани продавницата на Петтата авенија, речиси извонредно е дека на некого во LVMH не му текнало на Карл Голајтли. Тие се сопственици и на Фенди, каде што Лагерфелд работеше цели 54 години. Вечерва во Метрополитен музејот за уметност, постои морничавата можност славни луѓе да се појават во КЛ драг: тоа е, со очила за сонце, црно-бели комбинации со кренати крагни, со денди вратоврски попрскани со скапоцени камења, можеби дури и едно-две напудрени опавчиња. Само-прогласена карикатура, Лагерфелд ќе си добие сопствена фрик парада. Причината е отворањето на ,,Карл Лагерфелд: Линија на убавината,” која ќе биде застапена на Мет галата. Прва работа која гостите ќе ја видат кога ќе влезат на изложбата, која беше дизајнирана од архитектот Тадао Андо, се рацете на Лагерфелд во црни ракавици, како со голема брзина скицираат облека, снимка проектирана на голем закривен ѕид. Исто така, на самиот влез е едно од мноштвото работни маси кои ги поседуваше, поставено со неговиот  типичен неред составен од документи, книги, и ткаенини. Можеби некој ќе истури Coke Zero во пехар. За реквизитите да си бидат сосема на место. И сега еве го парадоксот: ,,Линија на убавина” е многу помалку загрижена со човекот и митот за него, отколку со работата која ја креирал во неговата седумдецениска кариера. Ние сите знаеме дека Лагерфелд беше исклучителен работник “lots of class but working class,”( ,,многу класа но работничка класа”) тој често знаеше да каже, но само напола шегувајќи се. Тој мораше да биде дисциплиниран за да дизајнира за повеќе куќи истовремено. Кога им се придружи на Chloé и Fendi во средината на 60-те тој веќе имаше работено за Balmain и Patou, и двете куќи за висока мода од стар ков. И покрај тоа тој дизајнираше во сенка и за други куќи. Во текот на годините помеѓу 1992-1997, направи колекции за Chanel, Fendi, Chloé, како и неговата сопствена линија. Денес, дизајнерите имаат слобода да прескокнуваат од еден во друг бренд и да колаборираат со компании за брза мода, и причината за тоа е - Лагерфелд. Тој ја измисли идеата за дизајнерот како слободен агент, како платен убиец. И го правеше тоа кога не беше конвенционално. Се сеќавам на Пјер Берж кој беше партнер на Ив Сен Лоран кој беше во конфликт до Лагерфелд во 90-те: велеше дека Карл никогаш нема да има големо  влијание затоа што немаше сопствена куќа за висока мода со неговото име, и неговите дизајни секогаш се менуваа. Така размислуваа повеќето луѓе тогаш. Но не повеќе, секако. Откако почина на 85 години во 2019-тоа, Лагерфелд беше субјект на неколку биографии, како “Рај сега” на Вилијам Мидлтон која беше објавена годинава, и две филмски остварувања кои се во продукција. Еден со Џеред Лето и другиот Kaiser Karl Дизни + серија, со Даниел Брул која се одвива во 70-те. Интересот е разбирлив. Лагерфелд беше фасцинантен човек, делумно затоа што беше сноп на контрадикции кои не се трудеше да ги разреши ,,Сакам да изгледам површно” му кажа на еден писател во 2007-ма, во типичен потег на остроумност и дефлекција. Тој ги направи куќите во кои работеше, најмногу Chanel, многу профитабилни. Но неговата мода беше заземена од неговиот статус на славна личност доцна во животот, кој се зачна во 2004-ра со неговата H&M колекција и паралелно функционираше на социјалните медиуми. За да ги искомплицира работите дополнително, ги коментараше  луѓето често поради нивниот физички изглед. Го обожавав Лагерфелд. Никој не беше подуховит, потопол, и повеликодушен со неговите согледувања. Тој беше еден од грстот на дизајнери кои беа доволно самоуверени да им дозволат на новинарите да седат во неговото студио и да гледаат како се одвива работата. И сепак, и покрај тоа никогаш не се симнував по скалите во  Chanel после некоја таква средба, без да погледнам во огледалото да видам да не имам случајно забиено нож во грбот. Како и со Меквин шоуто кое беше блокбастер хит, кое Мет го состави една година откако почина, Ендру Болтон, главниот куратор за костими на музејот, не сакаше да чека за Лагерфелд. ,,Можеби е погрешно но секогаш сум загрижен дека доколку оставиш нешто премногу долго, ревизионизмот ќе се вовлече. Автентичноста станува помалку изменета доколку ја оставиш на подолг период.” Целта на Болтон беше да најде ,,карлизми” во неговите дизајни за различни куќи, и неговиот метод во неговите скечеви. Тој беше еден од ретките модерни дизајнери кој всушност правеше скечеви. Тој ја развил таа вештина како дете кога се преселил во Париз во 1952 од неговиот роден Хамбург. А ја изострил оваа вештина во линија на оган како помлад асистент во Balmain, каде бил задолжен да прави тетратки со скици во детали за клиентите. Како што еднаш рече за високата мода во тие мрачни повоени години ,,Мислев дека атмосферата беше ужасна. Но си реков на себе ,,не си овде како критичар на уметност, овде си да учиш, затоа замолчи и гледај.” . За Лагерфелд, кој во подоцнежниот живот го започнуваше својот ден со скицирање дома, цртежите беа истовремено начин на изразување, истакна Болтон, и на комуникација. Болтон рече дека идејата за изложбата ја добил гледајќи го Лагерфелд како разговара со неговите premières d’atelier, или шефовите на работните простории, кои би земале неговите илустрации и ги претворале во тродимензионална облека. Тој работеше со многу од овие поединци со децении. ,,Тој ги нарекуваше  архитекти на неговата визија“, рече Болтон. „Она што ми беше импресивно беше она што , навидум беше едноставност, на она што тие го прават. Тие зборуваат за тоа на толку едноставни начини - како само да ставаат путер на парче тост. Всушност, тоа беше софистицираност“. И знам на што мислеше. Едно од задоволствата да се биде во неговото студио беше гледањето како ќе скокнеше на нозе од бирото и ќе се впуштеше во дискусија со première околу шев. Нивните разговори беа толку интимни и со познавање и без очигледна хиерархија. Тогаш Лагерфелд ќе се вратеше на бирото и ќе зборуваше за нешто површно. Тадао Андо го дизајнираше својот сет во суштина како змиулеста линија пресечена со права линија. Навистина, тоа е еден од подобрите комплети на костими на Мет бидејќи линиите што се вкрстуваат создаваат отвори во ѕидовите што ви дозволуваат да погледнете  во друг дел или во друга тема, со што подеднакво ги третирате естетските интереси на Лагерфелд. Болтон ја позајмил основната идеја, како и „линијата на убавината“, од книгата „Анализа на убавината“ на сликарот Вилијам Хогарт од 1753 година. Потоа ја организираше работата на дизајнерот околу девет „подлинии“, користејќи двојности како машки/женски, историски/футуристички и фигуративни/апстрактни. Покрај облеката од архивите на Chanel, Fendi, Chloé, и Лагерфелд, Болтон вклучи црн капут од дебитантската колекција на Лагерфелд за Patou во 1958 година и нова верзија на палтото, со décolleté во задниот дел, што го направи за Woolmark наградата од 1954 година. Тој беше еден од тројцата победници, заедно со Сен Лоран. Balmain го преработи дизајнот за изложбата. „Се надевам дека луѓето кои ќе дојдат на изложбата  навистина ќе се фокусираат на деталите“, рече Болтон минатата недела. „Бидејќи понекогаш луѓето го отфрлаат Карл затоа што не беше толку драматичен како, да речеме, Џон Галијано. Но, префинетоста и деликатноста на овие парчиња се едноставно  извонредни“. Работата на Лагерфелд е секако трип,исполнета со толку многу знаење (изложбата ќе содржи слики од неговите референци на многу од изложбите) и, во исто време, чувството на леснотија  како што и треба да биде високата мода. Еден од нокаут изгледите во шоуто, од колекцијата Métiers d'Art на Шанел од 2003 година, е костум од свила во боја на слонова коска, плетен кашмир и тул, извезен да изгледа како ткаенината и деловите од површината да се распаѓаат. Се сеќавам кога Лагерфелд ја истражуваше оваа техника - наречете ја пост-деконструкција. „Девет од десет луѓе кои поминале низ ова шоу коментираат за тој изглед“, рече Болтон. „Затоа што е толку едноставно и лесно“. А сепак не. Тоа е мистерија, како пар бунди од Фенди во 2001 година, едната инспирирана од шема на бои, а другата од парчиња избричено визон составени во сложена геометриска шема, инспирирана од цртежите  на Соња Делоне. На крајот на краиштата, она што е заедничко за овие и другите „карлизми“ е одредена типична силуета. Го гледате во линијата на јакната од костум што се распаѓа и палтата на Fendi - линија што се криви јасно навнатре од дупката за раката која е поставена прилично високо „Оваа опсесија со тој дел од телото - на кој тој ќе се враќа повторно и повторно“, забележа Болтон, „тоа навистина е тело на момче“. Тоа е исто така, на некој начин, каросерија од 1920-тите, форма која беше техника со која беше сигурен, и форма која исто така се појавува во раното, суперлесно кроење на Коко Шанел. Како и да е, се работи за младоста. И тоа покажува дека неговиот пристап бил многу поконзистентен отколку што може да делува. Тој не сакаше светот да го гледа на тој начин, исто како што не сакаше да го сметаат како вреден работник „Фати ме ако можеш“ можеби беше животното мото на Лагерфелд.

Еден од најочекуваните и најспектакуларните настани во модниот свет - Мет галата се одржува вечерва. Годишната хуманитарна забава во Институтот за костими во Метрополитен музејот на уметноста во Њујорк на која дебитира нова изложба, која гостите (околу 600 ) ја погледнуваат пред да продолжат со вечерата и следење на настапот. Програмата е држена во најголема тајност - освен кога ќе протече понекое селфи од тоалетот, или во случајот со Соланж, Бијонсе и Џеј Зи - сигурносната снимка од лифтот која стана иконичен настан далеку од муаебетите на МЕТ галата. Секоја година има различна тема и дрес-код за гостите кои се најпознатите личности од светот на филмот, музиката, спортот и политиката. Оваа година Мет галата ќе се одржи на 1 мај, и темата е „Карл Лагерфелд: линија на убавина“. Темата е посвета на легендарниот моден дизајнер, кој почина во 2019 година и кој беше редовен посетител на Мет галата. Изложбата ќе го проследи неговиот живот и кариера од 1933 до 2019 година, преку естетски теми кои се повторуваат во неговите дизајни. Некои од поканетите ко-претседатели за оваа година се Пенелопе Круз, Микаела Коел, Федерер и Дуа Липа. Работеше за различни модни куќи, како Балман, Пату, Клои, Фенди, Шанел и својот сопствен бренд. Иако беше редовен посетител на Институтот за костими на Метрополитан музејот на уметноста во Њујорк, истовремено тврдеше дека модата не припаѓа по музеи. Тој сметаше дека модата е уметност која треба да биде на улицата, на телата на жените и мажите. Затоа Институтот за костими одлучи да не прави традиционална ретроспектива на неговото дело, туку да го истражи клучот кој го обединува неговиот огромен и разновиден опус. Околу 150 оригинални изгледи - од сите куќи што ги служеше, како и неговата сопствена линија - ќе бидат претставени во МЕТ заедно со нивните соодветни оригинални скици. Понатаму, видео интервјуа снимени од големиот Лоик Пржент, ќе им овозможат на посетителите да го запознаат Лагерфелд. Ентериерот на изложбата го дизајнирал архитектот Тадао Андо. Болтон рече дека Андо еднаш дизајнирал куќа за Лагерфелд, која никогаш не била реализирана: некои од нејзините елементи ќе оживеат во A Line of Beauty. Главниот спонзор на изложбата ќе биде Шанел, додека Фенди ќе обезбеди голема поддршка. Модната марка Карл Лагерфелд и Конде Наст ќе додадат дополнително финансирање. Но, не е сè е така розево како што изгледа. Темата за МЕТ галата оваа година предизвика многу контроверзии и критики од страна на јавноста и активистите. Кансел културата се замери со Карл поради следниве причини: - Карл Лагерфелд беше познат по неговите застарени и понижувачки изјави за жените, луѓето од боја, мигрантите и - чудно но - ЛГБТ+ заедницата. Некои од неговите цитати се: „Никогаш не би бил пријател со некој кој има дебели раце“, „Немам ништо против хомосексуалците ... ама не треба да им се дозволува да влегуваат во брак“, „Никогаш не би користел манекенки кои се забрадени... тоа е нечесно кон жените“. - Карл Лагерфелд беше обвинет за апроприjација на култури од други народи и региони во неговите колекции. Некои од примерите се: колекцијата за Пролет/Лето 2016 за Шанел, каде што користеше елементи од кубанската култура без да ги спомне или да ги компензира; колекцијата за Есен/Зима 2013 за Фенди, каде што користел парчиња од американските домородци. - Во 2017 година, тој ja обвини Германија за приемот на мигранти од Сирија и рече дека "не може да убиваш милиони Евреи за потоа да донесеш милиони нивни непријатели ". - Во 2013 година, тој го нарече папата Франциск "хомосексуалец" и рече дека тој треба да се ожени со својот приватен секретар. - Во 2012 година, тој ја критикуваше пејачката Адел за нејзината тежина и рече дека е " премногу мрсна". - Во 2009 година, тој ја обвини принцезата Дијана за нејзината смрт и рече дека тоа било "нејзина вина" бидејќи таа бегала од папараците. Актерката Џамила Џамил, на Инстаграм кажа: „Знам дека ќе се замерам со Воуг после ова, но... Карл Лагерфилд - Не!“ - и постави слајдшоу со своите причини.

„Република“, групата која сака да ја укине британската монархија, се состанува во модерна црква во едно грдо предградие на Лондон, како да сака да каже нешто со одбирањето на локацијата. Две недели пред крунисувањето на Чарлс III, 70 луѓе се собраа да го чујат Греам Смит, извршниот директор на ,,Република", и прогресивниот новинар Јасмин Алибхаи-Браун. Тие изгледаат изненадени кога видоа дека се пречекани од камери, и новинарски екипи. Британскиот печат ја продава монархијата како спој на свет ритуал и евтина сапуница. Како институција, круната ретко се критикува јавно. А и кога се случува тоа, луѓето се љубопитни, како деца кои никогаш не виделе снег. Сепак, постојат знаци дека сето ова почнува да се менува. На прогласувањето на кралот Чарлс во Единбург минатиот септември, една жена држеше знак на кој пишуваше „Еби го империјализмот, укинете ја монархијата“ и веднаш беше уапсена. Во Оксфорд, Симон Хил, учител по историја, извика: „Кој го избра?“ и беше обвинет за непристојно однесување. Ова не е практика на една робустна и функционална демократија. Гардијан известува дека Министерството за внатрешни работи испратило писма до „Република“ во кои ја предупредува групата дека новите правила стапиле на сила пред денот на крунисувањето на Чарлс на 6 мај за да се спречи „нарушување на мирот“. Демонстрантите може да се соочат со затворски казни до една година за блокирање патишта и до шест месеци доколку се фатат за раце во протест, а можат да бидат предмет на претрес доколку се осомничени за сеење на „хаос“. Смит рече дека писмото е „многу чудно“. Републиканците долго време се опколено малцинство - интелектуалци, неистомисленици, панкери, луѓе кои не гласаат за владеачката Конзервативна партија. Тие можат малку да направат кога монархијата е популарна, а популарните монарси обично прават две работи: веродостојно ја пресликуваат земјата и се преправаат дека не си ја сакаат титулата. Елизабета II молчеше - не знаевме која е - што ја направи како празна табла на којај може да се проектираат одредени идеали (стоицизам, скромност, пристојност). И таа изгледаше неволно, па бевме благодарни и ја сожалувавме. Нејзината популарност беше огромна и одобрувањето по нејзината смрт беше 80 проценти. Чарлс III не се колеба. Тој направи две нови круни и купи два нови тронови, а за кралица ќе ја круниса Камила, жената која неговата прва сопруга Дијана ја мразеше. Тој се пресликува само себеси, бидејќи малкумина управуваат со Aston Martin пијани од вино и се најадени од нуспроизводи на сирење и носат рачно изработени чевли. Исто така, тој многу зборува. Анкетите уредно се оддалечуваат од него. Помалку од половина од британските испитаници се искажуваат позитивно за него, а 42 проценти се негативно. Во групата на возраст од 16 до 24 години, има бездна од 13 проценти позитивна до 58 проценти негативна перцепција. Се чини дека ова е моментот на антимонархистите. И има преседан. Во 1649 година, му ја отстранивме главата на Чарлс I. „Јас преминувам од круна подложна на корупција во онаа која не може да се корумпира“, рече тој, што секако е позитивен спин за влегувањето во задгробниот живот. Тоа беше единствениот англиски регицид за кој нема сомневање дека е наложено од други членови на кралското семејство, оставајќи го Оливер Кромвел да владее некое време додека монархијата не беше обновена во 1660 година. Сепак, Републиката не го поддржува регицидот: Таа сака транзиција кон парламентарна демократија со избран шеф на државата и пишан устав. На денот на крунисувањето, таа ќе одржи демонстрации во Лондон, каде нејзините членови ќе носат жолто. Но, не е јасно колку ќе бидат убедливи аргументите на Републиката. Монархијата и претходи на демократијата со милениуми, а Британците сакаат да се чувствуваат исклучително - само Јапонија има постара круна. На конференцијата, Смит е непопустлив во своето противење. Сè што на луѓето им е шармантно кај членовите на кралското семејство е она што тој не го сака. Секој аргумент во нивна полза „или е погрешно од принцип, или фактички, или и двете“. Неговиот аргумент - дека монархијата е „неодговорна и таинствена“, дека „ги поткопува нашите вредности и стандарди“ - може да изгледа јасен и очигледен, барем за демократските граѓани кои не живеат под кралеви и кралици. Кралското семејство има помала одговорност од ЦИА. Тие ги злоупотребуваат јавните пари: „Тие рутински го земаат она што е наше и го третираат како нивно“, вели тој, чувство старо колку Француската револуција. За Алибхаи-Браун, имигрант од Уганда, монархијата е „вековна манипулација со народите на оваа земја“ од страна на „тотално дисфункционално и прилично ужасно семејство“. Таа се сретна со Елизабета Втора три пати: „Одбив да се поклонам“. Таа го запознала и принцот Филип: „Тој ме игнорираше и му рече на мојот сопруг: „Твоја ли е?“ Се сеќава на вечерата со Чарлс, на која драматургот Харолд Пинтер фантазирал да го обезглави. Тие седеа во близина на сликата на Чарлс I. Кога таа ја потсети на тоа вдовицата на Пинтер, аристократската романсиерка Антонија Фрејзер, „таа негираше дека оваа вечера некогаш се случила“. Монархијата поканува амнезија. „Република“ сака луѓето да паметат. Алибхаи-Браун ги потсетува придружниците на монархистичката суровост. На сестрата на Елизабета Втора, Маргарет, и беше забрането да се омажи за мажот што го сакаше, вели таа, бидејќи тој бил разведен. Нериса и Кетрин, внуките на покојната кралица Мајка, беа институционализирани поради потешкотии во учењето, беа напуштени од нивното семејство, па дури и пријавени мртви во Буркс Пириџ. Скршените кралски тела, како што ги нарече романсиерката Хилари Мантел, се расфрлани насекаде, особено ако се женски: Маргарет; Дијана; Меган. Печатот е во соучесништво со овој масакар. Но, не е доволно да се жалиме; нешто мора да се направи. Во сесијата за прашања и одговори, Републиканците дебатираат за стратегијата. Еден човек се плаши дека Британија е имуна на републиканизмот: „Сега сме повеќе конформисти отколку во 1930-тите. Како во Северна Кореја, со Големиот лидер“. Некои совети чекаат додека круната не се урне под тежината на нејзините противречности. Сигурно ќе има секс снимка на крајот? Смит вели дека кога се изнесуваат републикански аргументи, луѓето се приемчиви, како Дороти што се буди на полето со афион во Оз: „Тоа треба да го направиме ние“. Следната недела, Њу Стејтсмен, левичарски магазин, е домаќин на дебата во Кембриџ, златен универзитетски град со лебеди кои мируваат на реката. Предлогот е: Време е да се укине монархијата. Ги броиме гласовите пред расправата; 176 за укинување на монархијата, 122 да се задржи. Ана Вајтлок, професорка по историја на монархијата на Сити, Универзитетот во Лондон, ја води дебатата со низа поплаки: „Критиката или дебатата за кралското семејство е забранета во парламентот“, забележува таа. Кралското семејство е изземено од Законот за еднаквост од 2010 година - факт кој е и ужасен и соодветен. Чарлс III не плаќа данок на наследство и корпорациски данок. Монархијата е, вели таа, „институција која се спротивставува на контролата на врвот на општеството, која, со самиот нејзин опстанок, ја зајакнува хиерархијата“. Роберт Хардман, кралски дописник, ја претставува промонархистичката страна. Тој е шеговит и лесен; го познава кралското семејство и ги пресликува. Неговиот аргумент е: Алтернативата е полоша. Елизабета Втора, вели тој, „била шеф на државата со список на работи кои мора да се направат“ која нè штитела „од деспоти со претерана моќ. Никој не може да ги стави во своја рака вооружените сили, системот на почести, судството, државната служба“. Кога шефот на француската држава ќе положи венец, тој вели: „половина од луѓето го мразат оној што го положува венецот и бонус поени за секој кој може да именува повеќе од двајца италијански претседатели“. Тој признава дека монархијата е ирационална, но исто така се и „трките со кајаци, венчаниците, јадење мисирка на Божиќ и жешките лепчиња“. По него следи Гери Јанг, прогресивен новинар. „Покрај сите разговори за модерноста и меритократијата“, вели тој, „пораката од врвот останува: без разлика колку напорно и да смислувате, се жртвувате, иновирате и инвестирате, никогаш нема да стигнете до оние снежно бели врвови кои се резервирани за оние кои се родени таму. Тој го зацврстува наследниот принцип во систем кој сè повеќе ги збогатува привилегираните и ги привилегира богатите.“. Ниту пак ги прави среќни. Тој ја потсетува толпата дека престолонаследникот од Непал го убил поголемиот дел од неговото семејство во 2001 година, се застрелал, ја наследил круната (иако во кома - каква метафора!), а монархијата била укината. Јанг вели дека повеќе би сакал референдум отколку масакр, резимирајќи го монархистичкиот аргумент како „Спаси нè од себеси! Конечното гласање е 202 спрема 77 за аболиција, а расположението во просторијата е радосно. Но, Кембриџ е град на интелектуалци и родно место на Оливер Кромвел, како што истакнува Хардман, делувајќи многу како некој што изгубил битка, но се чувствува прилично уверен во победата во војната. И покрај републиканската возбуда, монархијата е чувствителна на јавното мислење а и претходно била непопуларна. Ако круната ги слушне републиканските поплаки и стане поодговорна и потранспарентна да одговори на нив, тогаш тоа може да биде доволно за да се избегне сериозно пресметување. Првата светска војна ги сруши повеќето високи круни во Европа, но не и оваа. Се чини малку веројатно дека некој монарх, дури и Чарлс III, може да постапи поинаку.

Елитите постојат одамна, веројатно од крајот на неолитскиот период, кога номадските ловци-собирачи преминале во земјоделски заедници. Концептот за приватна сопственост (што значи сопственост на земја која може да се предаде на своите наследници) и појавата на металургијата, (која создава трајни симболи на престиж), придонеле за социјалната стратификација. Во јужниот Левант (современ Израел), за време на халколитскиот период (бакарното доба - 4500-3600 г.п.н.е.), елитата на една култура за која малку се знае, освен дека биле "господари на огнот" - бакарници и занаетчии со богата култура со симболизам - ги носеле својата привилегија и статус и во гробот. Обичните смртници биле едноставно погребувани, но телата на племенските достоинственици биле изложувани на отворено додека не би останале само коските. Потоа биле погребувани со церемонии. Во тек е изложба на нивните погребни богатства, откриени од израелските археолози, во 1961 година, во пештера на галилејските височини, која е изложена во Институтот за изучување на стариот свет, на Источна осумдесет и четврта улица. Главната атракција, која за прв пат ја посетува Америка, е елегантна лента од потемнет бакар, висока 18 cm и со дијаметар од речиси 17cm. Горниот раб е опкружен со шилести фигури: крст во облик на дршка; две долговрати птици, кои можеби се мршојадци; и две стилизирани порти или решетки со рогови. Вистинската функција на овој предмет, во животот или во смртта, е мистериозна, но има изглед на дијадема (опкружувањето е како на мала шапка за маж), и организаторите на изложбата го нарекуваат "најстарата круна во светот". Круните се носеле од владетелите и божествата од страна на двата пола од праисториските времиња. Основните карактеристики на машкоста - гриви, рогови, прекрасно перје и, пред сè, круната на сонцето - го инспирирале нивниот дизајн. Императорската круна на Наполеон беше венец од златни лисја од ловор, начин на кој се изразувала почит во класичниот свет кон победникот на игри или во војна. Круната од трње на Христос било исмевање на неговото тврдење дека е цар на Евреите. Кога три кобри се појавуваат на мермерната дијадема на една хеленистичка императорка, веројатно станува збор за Клеопатра. Зборот „диадем“ доаѓа од грчката именка за „лента“ или „панделки“, но подоцнежните, посложени круни на христијанството се кастелирани, како куполи. Павле VI, последниот Папа што беше крунисан, во 1963 година (неговите наследници се одлучиле за инагурација), носеше „тијара“ која личеше на базилика. Старата „круна“ од Галилеја можеби исто така симболизира света зграда - затворена или оградена.

Ви поставивме неколку перспективи од крунисувањето на кралот Чарлс, некои и со коментар да можете да го проследите

Пред 1-ви Мај да стане ден кој е резервиран за правење скара по излетничките места во Македонија, имаше поинаков начин на прославување: првомајски паради, кои ги прославуваа работниците и трудот вложен на подигање на цела една држава на нозе во само пар години. Веројатно имало доза на популизам, но првично биле потсетување и енергизирање на трудбениците и генерациите кои доаѓаат... Лесно е да се потоне во "порано беше подобро" сентиментот, посебно како заклучокот напросто го измамува после заплиснување со носталгијата од видеата, но тој сентимент не нуди ништо добро па ќе прејдеме на денешната програма. Ние го гледавме со "можеби се чини дека е невозможно да се крене една култура и општество од пепел, но токму она спротивното е точно. Не само што е возможно - туку и нужно!"