Воведот на e.е.камингс за издание на Крејзи Кет стрипот
top of page

Воведот на e.е.камингс за издание на Крејзи Кет стрипот






ПРЕД ДВАЕСЕТ ГОДИНИ се случи славје, прославата на Крejзи Кeт (Krazy Kat) од Гилберт Селдес (Gilbert Seldes) . Тоа се случи во книгата наречена „Седумте живи уметности“ и се случи толку мудро, со толку љубов, толку радосно што повторното славење на Крејзи би било како да ги учиш пингвините да летаат. Пингвините (како што многу луѓе не сфаќаат) летаат - не низ морето на небесата, туку низ морските небеси, и мојата сегашна амбиција е само, со помош на нашиот прославен пријател, да покажам како нивното летање влијае на секој не - пингвин.


Она што фундаментално ме загрижува е метеорската бурлескна мелодрама , родена од древна поговорка - љубовта ќе најде начин. Ова искрено лудило (охрабрено од строго ирационален пејзаж во вечна метаморфоза) генерира три протагонисти и заплет. Двајца од протагонистите лесно се препознаваат како циничен глушец што фрла цигли и сентиментален полицаец-куче. Третиот протагонист - чиј двосмислен пол не ја прикрива добрата вест дека доаѓа нашата хероина - може да се опише како понизно поетско, нежно како кловн, врвно невино и неограничено приврзано суштество (малку наликува на детски цртеж на мачка, но надарена со тајната грациозност и очигледната несмасност на пингвин на terra firma), која никогаш не е толку среќна како кога егоистичнотo-глувче, попречувачко алтруистичко куче, ја плеснува со цигла во главата. Кучето мрази глушец и обожава „мачка“, глувчето презира „мачка“ и мрази куче, мачката не мрази никого и сака глушец.



Игнац Маус и Офиса Пуп (Offissa Pupp) се спротивни страни на иста паричка. Дали Офиса Пап е мила? Само доколку Игнац Маус е суров. Ако сте без’рбетен агресивен прогресивец (масивен модерен став во денешно време), Офиса Пуп, кој насилно ја наметнува волјата на таканареченото општество, станува космички ангел; додека Игнац Маус, кој насилно ѝ пркоси на волјата на општеството со што ја наметнува својата автентична, станува демон на анархијата и ѓавол на хаосот. Но ако – шепни го ова - ти си 100% скриен реакционер, тогаш улогите се менуваат.


Игнац Маус во тој случај, се појавува како херој, мачно се бори да го задржи знамето на слободната волја, додека Офиса Пуп ја презема монструозната средина на Голијат, сатански малтретирајќи го малиот, но нескротив Дејвид. Па, ајде да го превртиме паричето: и ете! Се појавува Офиса Пуп. Тоа го прави глувчето Игнац „опачина“. Сега имаме херој чиешто срце му отиде во глава и негативец чија глава отиде во неговото срце.


Овој херој и овој негативец не го разбираат Крејзи Кет повеќе отколку што митските жители на дводимензионалното царство разбираат некој тродимензионален натрапник. Светот Игнац Маус и Офиса Пуп е свесен свет на моќ, во смисла на кој нашата несвесна хероина е персонифицирана немоќ. Сензитивниот закон на овој свет е моќта да се исправи, бесмислениот закон на нашата хероина е дека љубовта победува сè. Да го ставиме дабот во желадот: Игнац Маус и Офиса Пуп (секој целосно убеден дека неговата посебна моќ постапува правилно) се простодушни. Крејзи не е - затоа, за Офиса Пуп и Игнац Маус, Крејзи е. Но, ако и нашиот херој и нашиот негативец не ја разбираат и не можат да ја разберат нашата хероина, секој од нив може и секој од нив погрешно ја разбира поинаку. За нашиот мекоглав алтруист, таа е преслатко беспомошна инкарнација на светоста. За нашиот тврдоглав егоист, таа е збунувачки неуништливо олицетворение на идиотизмот. Биди неволно претераното куче ја гледа како инспирирана слаба личност. Злобниот глушец ја гледа како родена мета. Во меѓувреме, Крејзи Кет, преку ова двојно недоразбирање, ја исполнува својата радосна судбина.




Да не грешиме за Крејзи. Многу луѓе „сакаат“ затоа што, и многу луѓе „сакаат“ иако, а неколку поединци сакаат. Љубовта е нешто неограничувачко; и многу луѓе го поминуваат својот ограничен живот обидувајќи се да спречат нешто неограничувачко да им се случи. Крејзи, сепак, не е многу луѓе. Крејзи е таа самата. Крејзи е неограничувачкото што го сака. Таа сака на единствениот начин на кој секој може да сака: неограничувачки. Таа не е морбидна и не е измачена, не „сака“ некого затоа што тој ја повредува и не „сака“ некого иако тој ја повредува. Згора на тоа, таа не „сака“ некој што ја повредува. Сосема спротивно: таа сака некој што и дава непречена радост.


Како? Со тоа што секогаш се труди неговото ограничено најлошо да ја натера да не го сака, и секогаш со неуспех, не дека нашата хероина е бесчувствителна (бидејќи почувствителна хероина никогаш не постоела), туку дека секој напор на нашиот негативец да ја ограничи нејзината љубов со неговата нељубов завршува со трансформација на неговото ограничување во нејзината неограничуваност. Ако сакате да сожалувате некого, последна за жалење е нашата сакачка хероина, Крејзи Кет. Можеби е подобро да се сожалиш на тој упорен идолопоклонички имбецил, нашиот херој.



Подобро би било да се сожалиш на тој напорен идолопоклонички имбецил, нашиот херој; кој полицинасилски се труди да го заштити својот идол од катастрофално сквернавење во шепите на нашиот иконокластичен негативец - никогаш не сомневајќи се дека токму ова сквернавење се случува, преку нашата трансцендентна хероина, посветување, и дека ова посветување ја открива крајната смисла на постоењето. Но, личноста која навистина треба да се сожалува (ако веќе навистина треба да се сожалите) е Игнац. Кутриот негативец! Целата негова злонамерност се претвора во милосрдие при контакт со главата на Крејзи. Со осквернување на храмот на алтруизмот, алијас законот и редот, тој се поклонува (целосно против своја волја) на светилиштето на љубовта.


Повторувам: да не погрешиме во врска со Крејзи. Нејзината беспомошност, како што штотуку видовме, е само сензибилно - бесмислено таа е триумфална, да не речеме непобедлив феномен. Што се однесува до наводниот идиотизам на овој непобедлив феномен, не ни почнува да ги залажува бесмислените јас и ти. Животот, за многу луѓе, значи или триумф на умот над материјата или триумф на материјата над умот; но јас и ти не сме многу луѓе. Сфаќаме дека, исто како што има нешто - љубовта - бескрајно позначајна од бруталната сила, постои нешто - мудроста - бескрајно позначајна од менталното јунаштво. Извонредно развиената интелигенција нè импресионира приближно колку што и бицепс од 16 инчи. Ако знаеме нешто, знаеме дека многу луѓе можат да научат знаење (што е истата работа како и да одучиш неукост), но дека никој не може да научи мудрост.


Мудроста, како и љубовта, е духовен дар. А Крејзи имено е, необично надарена. Таа го има не само дарот на љубовта, туку исто така, и дарот на мудроста. Нејзината незнаена мудрост расцветува во речиси секоја епизода од нашата метеорична бурлескна мелодрама; врвниот цвет, можеби, е признание на Офиса Пуп и Игнац Маус кои (како што забележува таа) играат мала игра, заедно. Така е! Играта што ја играат, од немајкаде, е возбудливата демократска игра на мачката го сака глувчето, играта која многу високоморални луѓе низ таканаречениот свет ја сметаат за нецивилизирана.


Реферирам (се разбира) на оние црвено-кафеави- и-црни кошулаши Пуританци кои сакаат сите ние да ја укинеме демократијата и да ја усвоиме нивната модернизирана верзија на следи ги лидерите, строго ултрапрогресивна и супердобронамерна афера која започнува со ликвидацијата на Игнац Маус од страна на Офиса Пуп . Но ( се противи Крејзи, на нејзиниот невин демократски начин) Игнац Маус и Офиса Пуп се забавуваат. Повторно точно! И од пуританска гледна точка - ништо не може да биде полошо. Забавата, за пуританците, е нешто злобно: изум на самиот ѓавол. Затоа, сите овие супербеневолентни колективисти се толку хипербез’рбетно наклонети да нè натераат да ја играме нивната улцеапрогресивна игра. Првото супербеневолентно правило на нивната ултрапрогресивна игра е „не играј“ . Ако само ѓаволестата игра на демократијата се занимаваше исклучиво со такви умни прашања како што се неукоста и знаењето, криминалот и казната, суровоста и љубезноста, колективистите навистина ќе имаат нешто на топката. Но, како што е случајот, демократијата ги вклучува духовните вредности на мудроста, љубовта и радоста.


Демократијата не е демократија затоа што иако Игнац Маус и Офиса Пуп водат мирна војна. Демократијата е демократија дотолку што нашиот негативец и нашиот херој - со тоа што се забавуваат, со тоа што ја играат нивната брутална мала игра - се случува (и покрај нивните најлоши и најдобри напори да ја исполнат неизмерната судбина на нашиот херој. Радоста е нејзината судбина: а радоста доаѓа преку Игнац -преку Офиса Пуп: бидејќи омразата на нашиот негативец кон законот е што му дава сила од десетка кога ќе ја фрли својата блажена тула. Да не го заборавиме тоа. И да бидеме сосема сигурни за нешто друго. Дури и ако Офиса Пуп треба да полуди и да почне ја брка Крејзи, па дури и ако Крејзи полуди и почне да го брка Игнац, па дури и ако лудиот Крејзи треба да го голтне лудиот Игнац и лудата Офиса Пуп треба да го проголта лудиот Крејзи и тоа беше милениумот - сè уште ќе останеше циглата. И (немајќи ништо друго да проголта) Офиса Пуп тогаш ќе ја проголта циглата.

П

ри што, додека циглатаби удрила во Крејзи, Крејзи би била среќна. Оф леле за сензибилните реформатори! Никогаш не можат да сфатат дека пингвините навистина летаат, дека идиотизмот и беспомошноста на Крејзи во однос на светот - кој било свет - не се ништо за n-тата сила, во споредба со беспомошноста и идиотизмот на светот - кој било свет - во однос на Крејзи. Сепак, вистината на вистините лежи овде и никаде на друго место. Секогаш (без разлика дали е реално) Крејзи не е обична реалност. Таа е жив идеал. Таа е духовна сила, која населува напросто реален свет, и колку пореален е просто реалниот свет, толку повеќе овој жив идеал станува самата себе. Оттука непотребно е да се додаде циглата.


Only if, and whenever, that kind reality (cruelly wielded by our heroic villain, Ignatz Mouse, in despite of our villainous hero, Offissa Pupp) smites Krazy-fairly and squarely - does the joyous symbol of Love Fulfilled appear above our triumphantly неспо heroine. And now do we understand the mean ing of democracy? If we don't, a poet-painter called George Herriman most certainly cannot be blamed. Democracy, he tells us again and again and again, isn't some ultraprogressive myth of a superbenevolent World As Should Be. The meteoric burlesk melodrama of democracy is a struggle between society (Offissa Pupp) and the individual (Ignatz Mouse) over an ideal (our heroine)- struggle from which, again and again and again, emerges one stupendous fact:


Само ако, и секогаш кога, таа мила реалност (сурово управувана од нашиот херојски негативец, Игнац Маус, и покрај нашиот злобен херој, Офиса Пуп) ја удира Крејзи-фер и чесно - радосниот симбол на Љубовта Реализирана се појавува над нашата триумфално неспознатлива хероина. И дали сега го разбираме значењето на демократијата? Ако не, поетот-сликар наречен Џорџ Хериман сигурно не може да биде обвинет. Демократијата, ни вели тој повторно и повторно и повторно, не е некој ултрапрогресивен мит за супербеневолентен Свет Каков Што Би Требало Да Е. Метеорската бурлескна мелодрама на демократијата е борба помеѓу општеството (Офиса Пуп) и поединецот (Игнац Маус) за идеалот (нашата хероина) - борба од која, повторно и повторно и повторно, произлегува еден неверојатен факт: Имено, идеалот на демократијата се исполнува себе само доколку и единствено кога општеството не успева да го потисне индивидуалецот.



Дали би можело нешто да биде појасно?


Ништо. Освен ако се работи за сродниот факт дека нашата неограничувачка милосрдна Крејзи нема никаква врска со старомодна хероина на обична мелодрама. Прозаичнaтa „доблеснa“ марионета не може да трепне со нејзините декоративно „невини“ трепки без веднаш да испровоцира некој лесно проценителен Господин Правилен, да ликвидира некој совршено злобен Господин Грешен. Во нејзината хипербезрбетна пуританска едноставност, таа не бара ништо повеќе од ултрапрогресивец и супербеневолентна замена за човековата природа. Милосрдната главна улога, на втора рака, е фундаментално комплексно суштество, која ја изискува целата мистерија на животот. Крејзи Кет која со секој искасапен збор и убиен гест, преведува цел касапски и убиствен свет во Мир и Добра Волја – е единствениот оригинален, автентичен и револуциенерен протагонист. Целиот Крв-и-молњи Светови како што би требале да бидат, не можат да ја опфатат оваа непроценително великодушна хероина на строго нублажена иднина.


Таа нема страв – дури ниту од глушец.

bottom of page