Летниот солтициум: универзални традиции втемелени во митот за Сонцето

Оваа година, северната летна краткоденица паѓа на 21 јуни во 11:13 часот попладне по централно европско време. Јужно од Екваторот, истиот момент го означува неофицијалниот почеток на зимата. Солстициум(или сонцестојот) се случува во исто време низ целиот свет, но нивното локално време варира во зависност од временските зони.

Традиционално, летните и зимските краткоденици помогнаа да се одбележи промената на годишните времиња - заедно со нивните пандани, пролетната и есенската рамноденица. Сепак, денешните метеоролози официјално користат температурни записи наместо да повлечат линии помеѓу годишните времиња. Значи, што точно се солстициумите - и како тие се славеле низ историјата? Еве се што треба да знаете.

(Еве ја разликата помеѓу астрономските и метеоролошките сезони.)

Што се солстиции?

Сонцестојот се случува бидејќи оската на ротација на Земјата е навалена за околу 23,4 степени во однос на орбитата на Земјата околу Сонцето. Овој наклон ги движи годишните времиња на нашата планета, бидејќи северната и јужната хемисфера добиваат нееднакви количини сончева светлина во текот на една година. Од март до септември, северната хемисфера е повеќе навалена кон Сонцето, со што се движи нејзината пролет и лето. Од септември до март, северната хемисфера е навалена, па се чувствува како есен и зима. Сезоните на јужната хемисфера се обратни.

Во два моменти секоја година - она ​​што се нарекува краткоденица - оската на Земјата е најблиску навалена кон сонцето. Хемисферата навалена најмногу кон нашата домашна ѕвезда го гледа својот најдолг ден, додека хемисферата навалена подалеку од сонцето ја гледа својата најдолга ноќ. За време на летната краткоденица на северната хемисфера - која секогаш паѓа околу 21 јуни - Јужната хемисфера ја добива својата зимска краткоденица. Слично на тоа, за време на зимската краткоденица на северната хемисфера - која секогаш паѓа околу 22 декември - Јужната хемисфера ја добива својот летен солстициум .

Можете исто така да размислувате за солстициумот, во однос на тоа каде на Земјата се појавува. Кога е летниот, на северната хемисфера, Сонцето се појавува директно над Тропикот на Ракот, линијата на географската ширина на 23,5 степени северно. (Тоа е онолку северно колку што можете да одите и сè уште го гледате сонцето директно над главата.) За време на зимската краткоденица на северната хемисфера, сонцето се појавува директно над Тропикот на Јарец, јужната огледална слика на Тропикот на Ракот.

Сонцестојот е историски поврзан со плодноста - и растителната и човечката разновидност - и тоа универзално низ целиот свет. Божествата на Сонцето биле централни во најголем дел религии, но дури и монотеистичките имаат прифатено елементи кои се поврзани со овие верувања и обичаи, и опстојале преку тој амалгам.

Во делови од Украина, Белорусија, Полска и Русија, древен пагански летен обред наречен Купала, комбиниран со традиционалниот православен празник на Свети Јован Крстител, станувајќи Ноќ на Иван Купала, фестивал кој го слави почетокот на летото(Западните Словени го слават во Јуни а Северните- по стариот календар.). На ноќта на Иван Купала, младите носат венци кои ја симболизираат чистотата, луѓето пеат и танцуваат околу огновите и се капат голи во реките и езерата. Многумина собираат храброст и скокаат преку огнови како тест на верата, за да се исчистат од своите гревови и лоша среќа и да го подобрат своето здравје. Собрани овде, грст слики од прославите на Ноќта на Иван Купала во последниве години. Тоа е празник со романтична конотација за многу Словени („купала“ е изведен од истиот збор како „купидон“).

„Некогаш се веруваше дека ноќта на Купала е време кога луѓето се заљубуваат и дека оние што ја слават ќе бидат среќни и просперитетни во текот на целата година“, се сеќава Агњешка Бигај од Полска. Некогаш младите, немажени жени пливаа со цветни венци во реката каде желните ергени од другата страна се обидуваа да ги фатат цвеќињата. додава таа.

Според полскиот фолклор, дотичниот маж и жена би станале пар. Огновите се исто така голема карактеристика на празникот, а традиција е двојката да скока низ пламенот заедно додека се држат за рака - ако не се пуштат, се вели дека нивната љубов ќе трае.

„Многу деца се раѓаат девет месеци по средината на летото во Шведска“, вели Јан-Ојвинд Сван, шведски етнолог и автор на неколку книги на оваа тема.

Средината на летото е скандинавски празник во кој се слави летната краткоденица, која во 2019 година паѓа во петок, на 21 јуни. Шведските традиции вклучуваат танцување околу шипка - симбол што некои го сметаат за фаличен - и гоштевање со харинга и обилни количини вотка.

„Пиењето е најтипична летна традиција. Постојат историски слики на луѓе кои пијат до точка што не можат повеќе да продолжат“, вели Сван. Додека алкохолот имаат улога во подоцнежниот бејби бум, Сван истакнува дека и без алкохол, средината на летото е време богато со романтични ритуали.

„Постоеше традиција меѓу немажените девојки, каде што ако изедат нешто многу солено за време на летото, или пак соберат неколку различни видови цвеќиња и ги ставаат под перницата кога спијат, ќе сонуваат за своите идни сопрузи“, вели тој. .

Постои слична митологија за сонување на идниот брачен другар во делови од Грција. Таму, како и во многу европски земји, христијанството ја прифатило паганската краткоденица и била ребрендирана како ден на Свети Јован. Сепак, во многу села на северот на земјата, древните обреди сè уште се слават.

Еден од најстарите ритуали се нарекува Клидонас и вклучува локални девици кои собираат вода од морето. Сите невенчани жени од селото ставаат личен предмет во тенџерето и го оставаат под една смоква преку ноќ, каде што -- фолклорот вели -- магијата на денот ги натопува предметите со пророчка моќ, а дотичните девојки сонуваат за својата иднина. сопрузи.

Следниот ден, сите жени во селото се собираат и наизменично вадат предмети и рецитираат рими што треба да ја предвидат романтичната среќа на сопственикот на предметот. Деновиве, сепак, фестивалот е повеќе изговор за женската заедница да разменува непристојни шеги.

„Во моето село, се чини дека постарите жени секогаш ги смислуваат најмрсните рими“, вели Елени Фанариотоу, која го снимила обичајот. Подоцна во текот на денот, половите се мешаат и наизменично скокаат над огнот. Секој што ќе успее да го прескокне пламенот три пати, треба да му се исполни желбата. Фанариотоу вели дека фестивалот често резултира со спојување.

„Добро време е да запознаеш некого, бидејќи сите млади во селото одат, а тоа е добра можност за дружење. Плус, сите мажи сакаат да се покажуваат и да го палат најголемиот оган што можат да го прескокнат.”

Но тоа не е единствениот грчки празник кој е поврзан со прославувањето на летниот солстициумот

Во античка Грција, тој бил најегалитарниот ден во годината. За време на грчкиот фестивал Кронија, општествената хиерархија била во голема мера напуштена во корист на еднакви услови за игра за сите класи: робовите и господарите славеле рамо до рамо на солстициумот, а одредени правни и морални ограничувања биле укинати. Денот требаше да го имитира Златното доба на Кронос, кога никој не морал да работи за живот и целото човештво се сметало за еднакво. Упорна група современи Грци сè уште следи друга традиција стара 2.500 години, пешачејќи 9.573 стапки до врвот на планината Олимп на овој ден.

Летната краткоденица во Гватемала е одлично време да се набљудува сегашната култура на Маите, како и да се погледне минатото на земјата. Тикал е една од најпознатите ископини на Маите во Централна Америка, а ритуалите околу олтарите како Храмот на Месечината и Храмот на Големиот Јагуар се случуваат околу сонцестојот. Духовните ритуали од минатото сè уште се изведуваат на изгрејсонце и зајдисонце, истакнувајќи ги архитектонските аспекти на градбата на храмовите кои биле создадени за да ја покажат светлината на почетокот на летото.

Во античка Кина, машките „јанг“ сили и небесата се почитувале на зимската краткоденица, додека женските „јин“ сили и земјата се обожувале на најдолгиот ден од годината секој јуни. За да го прослават второто, жените си подаруваа шарени ладала, и парфимирани кесички една на друга. На југот на Кина, Индипендент опишува контроверзна традиција која постои и денес, каде што се јаде кучешко месо и личи. Помалку спорна кулинарска традиција продолжува во Пекинг и Шандонг, каде што се смета дека е погодно да се јаде тестенини на летната краткоденица и кнедли на зимската краткоденица.